فیلم کوچه نارنجی
Orangestraat ( street )
گزارشگر: ماریا یقین
............................
به پندارمن کوچه به جای گویندکه درآن زنده گی جاریست واشخاص وافرادی درآنجازنده گی مینمایند،که دارای نفع وضررمشترک اند. درکوچه آب،باد،خاک،آتش،هوا،سنگ،خشت،گل،خار،درخت،سبزه،مکتب،بیمارستان،کودکستان ، میدان سپورت،جوی آب،مسجد،کلیساودرنتیجه همه داشته هایش،مال همه مردم است،وبه همین دلیل کوچه مال یک شخص نیست بلکه ازهمه استفاده کننده گان است ونمیشود که ازآن به نفع شخصی خودوبه ضرردیگران استفاده کرد.
بدون شک کوچه مانندیک کتاب ورمان نانوشته شده است که چندین ذوق وسلیقه مختلف رادرخودجای داده وهرورقش جالبتروپرمعناترازصفحه های قبلی است.کوچه مثل یک آئینه است که میتوان درآن تمام خوبیهاوزشتیها،سیاهیهاوسپیدیها ،بدیهاونیکیها،شادیهاورنجها،رادیدوازآن متأثرشدوبرعکس برآن تأثیرگذاربود.کوچه چون آلبوم پرخاطره است که دارای عکسهاوتصویرهای زیباوزشت فراوان است وهرلحظه میشودبادیدن این تصاویررنگارنگ برتجربه وآزمون زنده گی خود ودیگران افزودوازآن به نفع همه گانی استفاده کرد.
درکوچه خود خواهی،خودبینی،برتری جوئی،زورگوئی،مردم گریزی ومردم آزاری نیست ونباید باشد.درکوچه آدمیزاده دوست داشتن،احترام گذاشتن،مردمدوستی،زیست باهمی،اخلاق،سیاست،زبان،دین،قضاوتها،سلیقه ها و اندیشه های گوناگون،ودرنتیجه فلسفه زنده گی کردن را به خوبی میآموزدوازشادی دیگران شادمیشودوازرنج وغم دیگران متآثر میگردد.
کوچه همچون کامره عکاسی است که هرچه رامیتوان درآن ثبت کردودرحافظه آن نگهداری نمودوبادیدن وبه دست داشتن این فیلم رنگه،به خاطره های خوب وبد،دست یافت وبه جهان گذشته های خویش،سیروسیاحت کردودرست اینها همان مطالبی هستند که درفیلم « کوچه نارنجی » میتوان دریافت.
به تاریخ11 سپتمبرسال 2007 میلادی مطابق به 20 سنبله سال 1386 خورشیدی درسالون سینمای شهرارنهم هالند فیلم کوتاه رنگه زیرنام « کوچه نارنجی » به زبان هالندی وانگلیسی به نمایش گذاشته شدکه تعدادکثیری ازافغانان مقیم اروپاویک تعدادازسینماگران،فیلم نویسان،بازیگران،منتقدان وعلاقمندان عرصه سینماوتعدادزیادی ازهالندیهای مقیم هالند درآن شرکت داشتند.
فیلم کوچه نارنجی ازتولیدات مؤسسه « یقین آرت » باهمکاری « بلوهارد فیلم » وبنا به درخواست ریاست عمومی اتباع خارجه هالند تهیه شده است. باید گفت که این نخستین فیلم رنگه آموزشی وتربیتی به زبانهای خارجی است که به ابتکار،کوشش وهمت « آرش یقین » صاحب امتیازمؤسسه « یقین آرت» درهالندتهیه وبه نمایش گذاشته شده است.
آرش یقین تهیه کننده فیلم « کوچه نارنجی » وصاحب امتیاز مؤسسه « یقین آرت »
* * *
سناریوی فیلم کوچه نارنجی توسط « مایک برخ سترا» به نگارش درآمده وسینماگروفیلم سازشناخته شده هالند « باس فن تایلنگن » کارگردانی آن را انجام داده وبه وسیله « باس اندریاس» فیلمبرداری شده است. دراین فیلم تعدادزیادی از هنرپیشه ها وبازیگران کشورهای گوناگون چون : هالند،آلمان،عراق،ایران،سومالیا،نایجیریا وکشوراوگاندا،بازی نموده اند که نسبت به تنوع هنرپیشه هاوموضوع آن،جالب ودیدنیست.
نمونه ای ازپسترهای فیلم « کوچه نارنجی » که درشب یازدهم سپتمبردرسینمای شهرارنم هالند افتتاح شد.
* * *
فیلم کوچه نارنجی چنان آغازیافته است که دختری سیاه پوست توسط بایسکل پسته های که ازکشورهای خارج به هالند آمده است،توضیح میکندومیخواهد بسته پارسل را به آدرس صاحب آن برساند. دخترپسته رسان زنگ چند دروازه خانه رامیفشارد،تاصاحب پارسل راپیداکند،مگرهرباربانا امیدی فراوان ربروشده ومجبورمیشود تاامتداد کوچه رابه پیمایدوبه راهش ادمه دهد.این پسته رسان که درحقیقت یک دخترغیرهالندی است درجریان توضیح نامه هایش به واقعیتهاوحقایقی برمیخوردکه دلخراش ونومیدکننده بوده وذهنش همچون کامره عکاسی تمام آن واقعه هاوحوادث پیش آمده راثبت وبه خاطرمیسپارد؛چنانکه به گونه نمونه به چند صحنه آن اشاره میشود :
* * *
پسته رسان دربین کوچه پسرنوجوان مهاجری رامی بیندکه کلیدخانه اش راگم کرده ودروازه خانه همسایه اش راکه یک خانم هالندی الاصل است،به صدادرمیآورد،تامشکل خودرادوستانه با اودرمیان بگزارد وازوی خواهش کند،تابه شرکت خانه سازی تماس بگیردوخواهان کمک شود. خانم همسایه بابی تفاوتی تمام،بدون رعایت آداب مردمداری وحقوق همسایه گی با تفکربومی بودن دراین کوچه،با پسرجوان همسایه اش برخوردغیرمسؤلانه میکند،وبدون آنکه به پرسش مؤدبانه این جوان ،پاسخی داده باشد،محکم دروازه خانه اش رامیبندد.
* * *
درامتداد کوچه،دختری بیست واندساله زیباروی هالندی رامشاهده میکندکه با بایسکل خوددرحال حرکت دیده میشود، امابکس جیبی اوکه تمام اسنادودارائی اوست،دربین کوچه افتاده است. جوانی موی سیاه بارنگی گندمگون بکس جیبی رابرمیداردومؤدبانه دخترراصدامیزندوبکس پول رابه دخترمیدهد. زیباروی هالندی که تا آنزمان ازجوانان خارجی برداشت بدی دارد،لحظه به فکرفرومیرودوباخودچنین میاندیشد : « نمیتوان ازدروغگوئی شخصی،حکم به دروغگوئی تمام یک شهرنمود .» دختربه این نتیجه میرسدکه خوب وبد،زشت وزیبادرمیان تمام انسانها،ملتها واقوام گوناگون جامعه بشری موجوداست وبه همین دلیل بااین جوان نوخاسته دست محبت ودوستی درازمیکندوآنهادرهمه جای باهم دوست، یار ویاورهم دیگرمیشوند.
* * *
دخترپسته رسان همچنان به راهش ادامه میدهدوبازهم چشمش به دونوجوان دیگرمی افتدکه باوجود تفاوت رنگ و پوست باهم درکنارکوچه نشسته اندوصیمانه ودوستانه درهوای آزاد،موادمخدرمصرف میکنندوانگارکه غم دنیارابه پشیزی نمیخرندوچنان مستانه گرم صحبت اند که انگاردردنیا دردواندوهی رانمی شناسندوخوشیهاوشادیهارابدون تبعیض مساویانه باهم تقسیم نموده اند.
* * *
شب فرامیرسد.همه جوانان کوچه دررستورانت محله گردهم آمده اند وبه رقص وپایکوبی دیده میشوند. دخترپسته رسان نیزباپارسل دست داشته اش درانتهای کوچه داخل رستورانت محله میشودتادمی بیاسایدودم بگیرد. اوپارسل را برزمین میگذاردومشغول نوشیدن کافی میشودکه ناگهان دختری ده دوازده ساله ای پارسل رابرمیداردوبه گمان آنکه این بسته مال اوست،آنرابازمیکند. چشم کودک نوجوان به کاغذی می افتد که درآن مطالبی درج شده است وانگارکه پیام فیلم درهمین نامه بازتاب یافته است …
* * *
مطلب دیگری که قابل یادکرداست،اینست که فیلم به تاریخ11 سپتمبربه نمایش گذاشته شده است.ازآنجائیکه واقعه وحادثه این روزدرسال 2001 میلادی،تاریخ جهان معاصرراورق زدوتاحدودی پیوندهای آدمیزاده امروزین رادرهم وبرهم کرد وگوهرآدمیان رانسبت به همدیگرناهمگون ساخت؛ لذا ازاین نگاه نیزدرخورتأمل وتعمق است. اگرچه این واقعه به گونه روشنی درفیلم بازتاب نیافته است،مگرباآنهم غیرمستقیم یادی ازگذشته های دورودرازداردواینکه انسان معاصربایدبادید ژرف به پدیده های ماحول خودنظراندازی نمایدوبه آسانی نمیشودکه غیرمسؤلانه خوب وبدرا ازنگاه رنگ وپوست،دین وعقیده،سیاه وسپید بخشبندی نمود.
فیلم ازاول تا آخرباموسیقی دلنشینی همراه بوده به ساعت 3 بعد ازظهرآغازوتاساعت 5 ادامه یافت که دراین مدت ازطرف منتقدان وسینماگران هالند وعده ازتماشاگران نقد وبررسی گردید. درختم فیلم « کوچه نارنجی » موسیقی زنده وکوتاه غربی به اشتراک دوتن ازجوانان هالند به نمایش گذاشته شد وبعدازصرف عصریانه پایان یافت. این فیلم دراین دوهفته اخیردرکانالهای تلویزیون،روزنامه ها،مجلات ورادیوی هالند،بازتاب فراوانی یافته است.
برای معلومات بیشتردرمورد فیلم « خانه نارنجی » میتوان به این سایت مراجعه کرد :
ماریا یقین
30 سپتمبرسال 2007 میلادی
8 میزان سال1386خورشیدی
هالند