براى انجام عمل فلسفى مى بايست پيشاپيش آن را آموخت. جهت آموختن نيز مجبور خواهيم شد يكى از آنها را انتخاب نماييم. واضح است كه براى انتخاب بايد پيشاپيش حدس بزنيم كه كداميك شانس نيل به حقيقت را دارند. اين همان كارى است كه هنوز از آليس و ما برنمى آيد. راه ديگرى كه به نظر مى آيد انتخاب تصادفى و حركت چشم بسته است. اما ما ميل نداريم قدرت فاعليت خويش را انكار كنيم. بنابراين مجبور هستيم يك تصميم عملى بگيريم. هرچند پس از چشم پوشى از «توضيح» و جايگزينى «توصيف» به اندازه كافى به غرور خود صدمه زده ايم اما گويى راهى به جز ترك فلسفه باقى نمى ماند. زيرا رسيدن به حقيقت غيرممكن مى نمايد. چه اگر ممكن بود، ديگران رسيده بودند. اگر فلسفه براى رسيدن به حقيقت تعبيه شده، در حالى كه به آن دست نيازيده است، احتمالاً كارى بيهوده باشد، اما اين راه هم چندان عملى نيست. چه، نشان دادن حقيقت همچون وظيفه فلسفه، و آنگاه نماياندن ناكامى آن يك دردسر فلسفى است. ضمن آن كه بايد ابتدا بدانيم حقيقت چيست و يا لااقل بتوانيم آن را به قيد تعريف درآوريم تا سپس بتوانيم عجز همگان را ثابت كنيم. همه اين اعمال رفتارهايى فلسفى هستند. از اين رو ترك فلسفه - در صورتى كه بخواهيم آن را با دليل انجام دهيم - كارى فلسفى خواهد بود. اين همان دامى است كه فلسفه براى ويتگنشتاين پهن كرده بود. او درست زمانى كه تصميم گرفت با دلايل كافى فلسفه را ترك كند به دام آن گرفتار آمد. فلسفه تشت رسوايى و ناتوانى انسان را به زمين مى اندازد. نمى توان هيچ گزاره اى را انتخاب كرد، نمى توان دست به عملى تصادفى زد و نمى توان آن را ترك نمود. اين مثلث ناتوانى سبب مى شود كه تصميم بگيريم بار ديگر تلاش خود را آغاز كنيم. سقراط دانش را يادآورى واقعيت از دنياى پيشين مى دانست. من نيز سعى مى كنم به سرچشمه بازگردم. دائو ده جينگ گفته بود: سرآغاز هر چيزى‎. مادر همه چيز است. پس من به جايى خواهم رفت كه تازه چنين فلسفه به بار نشست: آتن، سقراط، افلاطون و ارسطو. بدين ترتيب خواهم توانست در مورد «حقيقت» حدس هايى بزنم و هركدام از آنها را بيازمايم. پس قضايا را به صورت ارسطويى مى نويسم تا بتوانم به شكلى سقراطى درباره آنها قضاوت كنم: الف) حقيقت، هيچ چيز، است، ب) حقيقت خارج از دسترس، است، ج) حقيقت، ذومراتب، است، د) حقيقت، نزد گروه خاصى، است، ۵) حقيقت، ساخته انسان، است. مى دانيم كه سقراط فلسفه را دوستارى دانش مى دانست و نه به چنگ آوردن آن. حال به گزاره ها نگاه كنيم: قضايا از دو بخش موضوع (حقيقت) و محمول و نسبت (‎.‎.‎. است) تشكيل شده است. طبيعى است كه قسمت دوم متكثر و قسمت اول ثابت باشد. از اين رو مجبور خواهيم بود براى بركنارى از دعاوى تاريخ تفكر به بخش ثابت نظر كرده تلاش نماييم آن را به قدر طاقت بشرى خويش بفهميم. زيرا طرفين در چيستى يكديگر اثر مى گذارند. نمى دانيم حقيقت چيست. تنها مى دانيم كه يك امر مجهول است كه همچون غايت مورد درخواست متفكرين محسوب مى شود. پس دو صفت مجهول بودن و غايت بودن حداقل چيزهايى است كه ما در دست داريم. صفت مجهول بودن را نمى توان از آن گرفت زيرا در آن صورت تمام تلاش فلسفى بى معنا خواهد بود اما صفت غايت بودن را مى توان تغيير داد. زيرا به سبب محدوديت انسان اين تنها كارى است كه به واسطه آن مى توانيم تلاش خود را ادامه دهيم. پس صفت دوم را به دو صورت تقرير مى كنيم. اول به همان صورت غايت و دوم به صورت راه يا مسيرى كه جز پيمودن چيز ديگرى نيست. اگر حقيقت را به صورت مجهولى غايتى بپنداريم بخش دوم قضايا (نبودن، ذومراتب بودن. ‎.‎.) معنادار و طبيعى جلوه مى كنند. چون حتى براى نفى حقيقت نيز مى بايست آن را به صورت غايت بدانيم. با اين وصف قسمت دوم قضايا يا معنا دارند ولى قرن ها تلاش فلسفى بى معنا خواهد بود. چه، همان گونه كه گفته آمد هنوز به توافق محصلى دست نيافته ايم. ولى در صورت دوم يعنى «راه» بودن، قسمت دوم قضايا يا غيرطبيعى هستند؛ چرا كه ديگر غايتى نيست كه بتوان آن را پذيرفت يا نه. اما در مقابل در اين حالت قرن ها تلاش فلسفى معنا مى يابند. زيرا تمام آنها مسيرهايى هستند كه رفته شده و رفته خواهند شد. گيريم كه در ذات خود بلامقصد باشند. در چنين شرايطى اينگونه نخواهد بود كه يك فيلسوف يا يك روش فلسفى متعهد رسيدن به حقيقت باشد؛ طورى كه ما كارى نداشته باشيم جز اين كه با عجله خود را به آن شخص يا روش برسانيم تا هرچه زودتر در كنف حمايت آن به حقيقت برسيم بلكه هر فيلسوف يا روشى به ما مى آموزد چگونه بهتر بينديشيم. يعنى گفتار فلسفى از آن رو مهم خواهد بود كه ابزارى براى جا انداختن «رفتار فلسفى» محسوب مى شود. شايد به همين سبب سقراط خود را اهل ديالكتيك مى ناميد و افلاطون رساله ها را در قالب گفت وگو مى ريخت. در رساله هاى (افلاطونى) رفتار فلسفى «آزمودن، شانه خالى كردن از جواب هاى تودستى و دوباره پرسيدن» چه به لحاظ صورت انتخابى (از جانب افلاطون) و چه به لحاظ آنچه گفته مى شود بر گفتار فلسفى ترجيح دارد. سقراط، بارها جواب نهايى را نمى دهد و در ميانه دادگاه مى گويد: زندگى بدون آزمودن ارزش زيستن ندارد. آدرس به جاى آن كه بگويد «بدون فهميدن». زيرا اين كار فلسفى است كه ارزش ذاتى دارد و نه حرف فلسفى اين همان رازى است كه باعث شد كانت بگويد: ما فلسفه نمى خوانيم تا بدانيم فلاسفه چه مى گويند بلكه مطالعه فلسفى براى يافتن راه و طرز تفكر است. آدرس ميراث افلاطون آزمودن يعنى به هماوردى طلبيدن انديشه ها بود. چندان مهم نيست كه ذيل چه روشى قرار مى گيريم بلكه مهم به كار بستن درست شيوه خويش است. حال كه انديشيدن در خلأ ممكن نيست. پس مى بايست به گونه اى انديشيد كه در تقابل و تعاملى جدى با ساير روش ها و انديشه ورزان باشيم؛ چرا كه اگر قبول كنيم كه رفتار فلسفى ارجحيت دارد آنگاه كل نظام فلسفى از فلاسفه، منتقدان ايشان و حتى نهادها، منظومه اى فكرى را تشكيل مى دهند كه هركدام مانند يك سياره (با موافقت ها و مخالفت ها) در يك هماهنگى (نه الزاماً دوستانه) با ديگران در درون آن جاى گرفته اند. كار فلسفه حركت منظومه به سمت خاصى نيست بلكه نفس حركت، پويايى افراد را تضمين مى كند.
حال آليس كه مى بيند نيازى نيست روش دوران كودكى اش را كنار بگذارد، بلكه بايد آن را به صورت جدى پى بگيرد، با خيالى آسوده و كمى فروتنى به خواب مى رود تا صبح روز بعد شروع به مطالعه «فلسفه» كند. تا به اصطلاح دانشجويان فلسفه ببيند كدام فيلسوف او را صدا مى زند. در اين ساعت از شب فقط صداى دكارت از اتاق تأمل دوم مى آيد كه زمزمه مى كند: «ذهن من حيرت پسند است و هنوز نمى تواند رنج ماندن در مرزهاى دقيق حقيقت را تحمل كند».