مصوبه شماره 23 مورخ 17 ـ 6 ـ
1382 مجلس عالی وزرا
قانون احزاب
سياسی
فصل اول
احــــــــــــــــــــکام
عـــــــــمومـــــــــــــــــــــــی
اين قانون درروشنی حکم ماده سی و دوم قانون اساسی
سال 1343 خورشيدی بمنظور طرز تاسيس ، نحوهً فعاليت ، حقوق ، وجايب و انحلال
احزاب سياسی در افغانستان وضع گرديده است.
مادهً دوم :
حزب سياسی به مفهوم اين قانون جميعت سازمان يافته
است از اشخاص حقيقی که طبق احکام اين قانون و اساسنامهً مربوط برای نيل به
اهداف سياسی در سطح ملی يا محلی فعاليت می نمايد.
مادهً سوم :
اساس سيستم سياسی دولت افغانستان مبتنی بر دموکراسی
و تعدد احزاب سياسی ميباشد.
فصل دوم
طرز تاسيس و ثبت احزاب
مادهً چهارم :
اتباع افغانستان که در سن رای دهی قرار داشته باشند
بدون در نظرداشت قوميت ، نژاد ، زبان ، جنسيت، دين ، تحصيل ، شغل ، نسب ،
دارايی و محل سکونت درکشور ميتوانند آزادانه حزب سياسی را تاسيس نمايند.
مادهً پنجم :
احزاب سياسی مطابق احکام اين قانون بصورت آزادانه
فعاليت نموده و در برا بر قانون دارای حقوق ووجايب مساوی می باشند.
مادهً ششم :
احزاب سياسی نميتوانند فعاليت های ذيل را انجام دهند
:
1 . اهدافی را تعقيب نمايند که مناقض اساسات دين
مقدس اسلام باشد.
2 . از قوه يا خشونت استفاده نمايند ، با قوه تهديد
نمايند يا استفاده از قوه را تبليغ نمايند.
3 . تعصب قومی يا نژادی يا لسانی يا مذهبی را تحريک
نمايند.
4 . عمدا نظم و امنيت عامه را برهم زده و خطر مشهود
را در برا بر حقوق و آزادی های افراد ايجاد نمايد.
5 . داشتن تشکيلات نظامی يا تبانی با نيرو های قوای
مسلح.
6 . تمويل از منابع خارجی .
مادهً هفتم :
دفتر مرکزی حزب سياسی و نمايندگی های آن در داخل
کشور ميباشد. دولت مصئونيت و امنيت دفاتر احزاب سياسی را تامين مينمايد.
مادهً هشتم :
(1) احزاب سياسی از طرف وزارت عدليه ثبت ميگردد.
(2) طرز تاسيس و ثبت احزاب سياسی توسط مقررهً
جداگانه تنظيم ميگردد.
مادهً نهم :
وزارت عدليه ميتواند ثبت احزاب سياسی را که واجد
شرايط ذيل نباشد، رد نمايد :
1 ـ احزاب سياسی که شرايط مندرج ماده ششم اين قانون
را رعايت نه نموده باشند.
2 ـ احزاب سياسی که تعداد اعضای آن حين ثبت کمتر از
هفتصد نفر باشند.
3 ـ احزاب سياسی که عين نام ثبت شده قبلی را اختيار
نموده باشد.
مادهً دهم :
درصورتيکه وزارت عدليه ثبت حزب سياسی را رد نمايد ،
درخواست دهنده حق دارد به محکمه ذيصلاح مراجعه نمايد.
ماده يازدهم :
حزب سياسی ميتواند بعد از ثبت رسما به فعاليت آغاز
نمايد.
مادهً دوازدهم :
حزب سياسی ثبت شده دارای حقوق ذيل ميباشد :
1 ـ فعاليت سياسی مستقل.
2 ـ اتحاد يا ائتلاف سياسی موقت يا دايمی با ساير
احزاب سياسی.
3 ـ ابراز نظر آزاد و علنی به صورت شفاهی يا تحريری
درمورد مسايل سياسی ، اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی و گردهم آيی صلح آميز.
4 ـ تاسيس ارگان نشراتی مستقل.
5 ـ دسترسی به رسانه های ارتباط جمعی به مصرف حزب
سياسی.
6 ـ معرفی کانديد درتمام انتخابات.
7 ـ استفاده از ساير حقوق مطابق اهداف ووظايف مندرج
اساسنامه.
مادهً سيزدهم :
(1) اتباع کشور که سن هجده سال را تکميل و حق رای
دهی را قانونا دارا باشند ميتوانند عضويت حزب سياسی را حاصل نمايند.
(2) شخص نميتواند همزمان عضويت بيش از يک حزب سياسی
را کسب نمايد.
(3) قضات ، سارنوالان ، کادررهبری قوای مسلح ،
افسران ، پوليس و خوردضابطان نظامی دردورهً تصدی و انجام وظايف شان عضويت حزب
سياسی را کسب نموده نمی توانند.
فصل سوم
امـــــور
مــــــالی
منابع تمويل و مصارف حزب سياسی علنی و شفاف ميباشد.
مادهً پانزدهم :
(1) حزب سياسی از منابع آتی تمويل شده ميتواند :
1 ـ پرداخت حق العضويت ها .
2 ـ اعطای کمک بلاغوض توسط شخص حقيقی داخلی سالانه
الی مبلغ دو مليون افغانی.
3 ـ از درک عوائد اموال منقول و غير منقول حزب.
4 ـ سبسايدی دولت حين برگزاری انتخابات .
5 ـ اعانه سازمانهای بين المللی طرفدار دموکراسی که
بصورت شفاف و علنی داده ميشود.
6 ـ ساير مساعدت ها از طرف اعضاء.
(2) حزب مکلف است عوائد مندرج فقره (1) اين ماده را
در دفاتر مربوط ثبت و به حساب معينه شامل بانک نمايد.
مادهً شانزدهم :
(1) رهبری حزب دردوره تصدی خويش مسئوليت امور حزبی
را بعهده دارد.
(2) رهبری حزب غرض اجرای مصارف مالی مربوط يک يا چند
تن نماينده با صلاحيت خود رسما تعين و امضای آنها را به بانک معرفی می کند.
(3) اموال منقول و غير منقول احزاب سياسی برويت
اسناد شرعی و قانونی در دفتر مربوط به حزب وزارت ماليه ثبت ميگردد.
فصل چهارم
انـــــــحلال حزب سيـــــــــاســــــــــــی
حزب سياسی منحل شده نمی تواند مگر درحالات ذيل :
1 ـ در صورتيکه حزب سياسی به قوه متوسل شود ، يا با
استفاده از قوه تهديد نمايد ، يا استفاده از قوه را برای برانداختن نظم قانونی
به کار برد، يا دارای نيروهای مسلح بوده يا با قوای مسلح در تبانی قرار داشته
باشد.
2 ـ در صورتيکه تدابير قانونی در امر جلوگيری از
حالات مندرج جز (1) اين ماده موثر واقع نشود.
3 ـ در صورتيکه مخالف احکام قانون اساسی و اين قانون
عمل نمايند.
مادهً هجدهم:
ستره محکمه بنابر تقاضای وزيرعدليه حکم انحلال حزب
سياسی را مطابق احکام قانون صادر مينمايد.
مادهً نزدهم :
(1) رسيدگی به درخواست انحلال حزب سياسی تابع آجنداء
عاجل ميباشد
(2) جلسات محکمه حين رسيدگی به درخواست انحلال حزب
سياسی علنی ميباشد.
مادهً بيستم :
رهبر يا نماينده با صلاحيت حزب سياسی حق دارد حين
رسيدگی انحلال حزب درمحکمه رد رئيس يا قضات مربوط را از شورای عالی ستره محکمه
مطالبه نمايد.
هرگاه دلايل رد رئيس يا قضات نزد شورای عالی ستره
محکمه موجه دانسته شود ، شورای عالی ستره محکمه رئيس يا قضات ديگر را تعيين
مينمايد.
مادهً بيست و يکم :
رهبر يا نماينده با صلاحيت حزب سياسی حق دارد حين
رسيدگی موضوع حزب سياسی درمحکمه درجلسه مربوطه شرکت نموده دلايل خود را ارايه
نمايد.
مادهً بيست و دوم :
محکمه مکلف است دلايل مبنی بر انحلال حزب سياسی را
در فيصله خود ذکر نمايد.
حکم محکمه ذيصلاح در مورد انحلال حزب سياسی قطعی و
نهايی بوده و از طريق رسانه های جمعی به نشر ميرسد.
فصل پنجم
احـــــــــــــکام نـــــــهايــــــی
احزاب وسازمانهای سياسی مکلف اند مراحل ثبت را مطابق
احکام اين قانون طی نمايد ، درغير آن از حقوق مندرج اين قانون استفاده کرده نمی
توانند.
مادهً بيست و چهارم :
مسئولين ادارات و موسسسات مالی و تجارتی دولتی و کدر
رهبری آنها نمی توانند از موقعيت خويش به نفع يا ضرر احزاب سياسی استفاده
نمايند.
مادهً بيست و پنجم :
اين قانون ازتاريخ نشر در جريدهً رسمی نافذ و با
انفاذ آن قانون احزاب سياسی منتشره جريده رسمی شماره (733) مورخ 29ـ 10 ـ1369
ملغی شمرده ميشود.
مقررهً طرز
ثبت احزاب سياسی
فصل اول
احـــــــــــکام عـــــمومـــــی
اين مقرره مطابق حکم فقرهً دوم ماده هشتم قانون
احزاب سياسی ، بمنظور تنظيم امور مربوط به بررسی درخواست و طرز ثبت احزاب سياسی
وضع گرديده است.
مادهً دوم :
وزارت عدليه ادارهً را بمقصد انسجام امور مربوطه به
ثبت ، بررسی درخواست و اساسنامه احزاب سياسی ايجاد مينمايد.
فصل دوم
بررسی
درخواست و مراحل ثبت آن
مادهً سوم :
(1) درخواست مبنی بر تاسيس حزب سياسی توسط گروپ
موسسان ويا شخصيکه به وی تفويض صلاحيت گرديده است، به وزارت عدليه ارايه
ميگردد.
(2) درخواست تاسيس حزب سياسی توام به اساسنامه و
مرامنامه توسط ادارهً ثبت احزاب مورد بررسی قرار ميگيرد.
مادهً چهارم :
(1) درخواست مندرج مادهً سوم اين مقرره حاوی مطالب
ذيل ميباشد :
1 ـ نام حزب سياسی و آدرس اصلی آن.
2 ـ شهرت درخواست دهندگان.
3 ـ منابع تمويل
4 ـ سمبول ، شعارو ساير مدارک تثبيت کنندهً هويت
حزب.
5 ـ ارايه اسناد مثبته عضويت اعضای حزب طبق فورمه
منضمهً اين مقرره.
6 ـ ارايه اساسنامه و مرامنامهً حزب.
(2) وزارت عدليه الی مدت يکماه در مورد قبول يا رد
درخواست تصميم اتخاذ مينمايد.
درصورتيکه درخواست فاقد رعايت مطالب مندرج فقره(1)
اين ماده و مادهً ششم قانون احزاب سياسی باشد ، ادارهً ثبت درخواست را غرض رفع
نواقص به درخواست دهنده مؤقتا رد مينمايد.
(3) ادارهً ثبت مکلف است در صورت وصول درخواست به
درخواست دهنده رسيد بدهد.
(4) درصورتيکه وزارت عدليه درخواست ثبت حزب سياسی را
رد نمايد ، درخواست دهنده حق دارد به محکمهً ذيصلاح مراجعه نمايد.
حکم محکمه ذيصلاح درمورد قبول يا رد درخواست قطعی و
نهايی ميباشد.
مادهً پنجم :
(1) وزارت عدليه درمورد درخواست و فورمه های منضمهً
آن که بصورت درست خانه پری گرديده است ، الی مدت دو ماه درمورد ثبت آن تصميم
اتخاذ می نمايد.
(2) وزارت عدليه درخواست حزب واجد شرايط مندرج اين
مقرره را در دفتر مربوطه ثبت و به درخواست دهنده طی مدت دو روز بصورت تحريری
اطلاع ميدهد.
مادهً ششم :
(1) حزب سياسی مکلف است در صورت تعديل اساسنامه و يا
مرامنامهً خويش طی مدت ده روز بعد از تعديل توام با يک نقل تصميم مجمع عمومی و
يا ساير ارگان های با صلاحيت حزب به وزارت عدليه اطلاع دهد.
(2) ادارهً ثبت مکلف است تعديل مندرج فقرهً (1) اين
ماده را در دفتر مربوط ثبت نمايد.
فصل سوم
احـــــــــــــــکام نــــــــهايــــــــی
نام حزب سياسی در حالات ذيل از دفتر ثبت حذف ميگردد
:
1 ـ درصورتيکه حزب سياسی به اساس تصميم کنگره يا
مجمع عمومی آن به فعاليت خويش خاتمه دهد.
2 ـ در صورتيکه حزب سياسی به اساس حکم محکمهً ذيصلاح
منحل اعلان گرديده و يا فعاليت آن ممنوع قرار داده شده باشد.
مادهً هشتم :
وزارت عدليه رسميت حزب سياسی را که در دفتر ثبت
ادارهً مربوطه ثبت گردد ، بمصرف حزب از طريق رسانه های جمعی به نشر ميرساند.
مادهً نهم :
احزاب سياسی که در دفتر مربوط وزارت عدليه ثبت
گرديده باشند ، هفت روز قبل از تدوير انتخابات عمومی از طرف وزارت عدليه در
رسانه های جمعی به اطلاع عامه رسانيده ميشود.
مادهً دهم :
اين مقرره بعد از نشر درجريدهً رسمی نافذ و با نفاذ
آن مقرهً طرز تاسيس ، ثبت و انحلال احزاب سياسی منتشرهً جريدهً رسمی شماره (
749 ) مورخ 31 |5 | 1370 ملغی شمرده ميشود.
فورمه درخواست عضويت حزب سياسی
اسم .......................
ولد ........................
سن .....................
محل سکونت اصلی ...................
محل سکونت فعلی .................
به اين وسيله آرزومندی خود را جهت حصول عضويت
( ) ابراز و تمام حقوق ووجايبی را که عضويت اين حزب مستلزم آن است می
پذيرم ، اساسنامه و اهداف ( ) را تائيد و اطمينان ميدهم که عضو کدام حزب
سياسی ديگر نمی باشم.
امضای داوطلب عضويت حزب
شخص فوق الذکر تبعهً افغانستان بوده ، در سن رای دهی
قرار داشته و تمام شرايط مورد نيازحزب را دارا ميباشد.
امضای کارمند با صلاحيت حزب