آغاز جنگ جهانی سایبری
همه چیز در رابطه با ویکی لیکس
هنوز مدت زمان زیادی از آغاز افشاگریهای ویکی لیکس نگذشته بود که روزنامه گاردین برای نخستین بار از وقوع پدیده ای نو ظهور با عنوان جنگ جهانی سایبری خبر داد. پدیده ای که در مدت زمانی کوتاه اسباب بروز اتفاقات بسیاری را در سراسر دنیا فراهم نمود. بنیاد ویکی لیکس زیر نظر موسسه مطبوعاتی سان شاین در دسامبر سال 2006 توسط معترضین چینی به علاوه روزنامه نگاران و مهندسینی از سراسر دنیا به عنوان موسسین این بنیاد غیرانتفاعی آغاز به کار نمود. ویکی لیکس در اولین افشاگری خود در دسامبر سال 2006 با انتشار اسنادی در مورد تصمیم به کشتار مامورین دولتی در کشور سومالی نظرات را نسبت به خود معطوف کرد. چند ماه بعد در آگوست 2007 اسنادی در مورد فساد مالی در بین خانواده رهبر سابق کنیا روی تلکس خود قرار داد. گاردین در آن سال با قرار دادن مطلب افشا شده در صفحه نخست خود، اهمیت وب سایت منبع را به بالاترین درجه ممکن رساند. ویکی لیکس پس از یک سال فعالیت ادعا کرد بیش از 1.2 میلیون اسناد و اطلاعات محرمانه در بانک اطلاعاتی خود ذخیره کرده است.
همه مردان ویکی لیکس
ویکی لیکس توسط 5 نفر عضو اصلی که به صورت دائم مشغول فعالیت هستند اداره میشود. در کنار آنها بنا بر آمار تا ژوئن 2009 بیش از هشتصد داوطلب ثبت شده به صورت پاره وقت با این وب سایت همکاری میکنند.
جولیان آسانج به عنوان مرد شماره یک بنیاد ویکی لیکس با ملیت استرالیایی به عنوان یکی از هکران با سابقه در عرصه سایبری از شهرت و اعتبار بالایی برخوردار است. آسانج، به دلیل وجود قوانین باز در کشور سوئد، پایگاه بنیاد ویکی لیکس را در این کشور بنا نهاد. گفته میشود ژورنالیستها و خبرنگاران در کشور سوئد زیر چتر حمایتی گسترده ای که قوانین این کشور در جهت حمایت از روزنامه نگاری گشوده است فعالیت میکنند.
در طی سالهای فعالیت خود، ویکی لیکس صاحب جوایز ارزنده ای در سطح بین المللی شده است. در سال 2008 مجله اکونومیست جایزه رسانه نوین خود را به ویکی لیکس اعطا کرد. در سال 2009 نیز ویکی لیکس جایزه رسانه های انگلیس را به خاطر انتشار مقاله ای تحت عنوان "کنیا؛ اشک خون" از آن خود کرد. همچنین در سال 2010 خبرگزاری NYDN ویکی لیکس را در مقام نخست لیست وب سایتهایی که میتوانند کل اخبار جهان را دگرگون کنند جای داد.
پیش از اینکه ویکی لیکس با افشای اسناد جنگی آمریکا به صورت رسمی مورد هجوم سراسری قرار گیرد در خلال سالهای فعالیت خود با انتقادات زیادی روبرو گردید. در 24 مارس 2009 پلیس آلمان به منزل مسکونی نماینده ویکی لیکس در آلمان یورش برد. این یورش پس از آن صورت گرفت که این وب سایت لیست سیاه صفحات وب سانسور شده توسط وزارت ارتباطات و رسانه استرالیا را منتشر ساخت. طی این افشاگری، دولت استرالیا به سانسور وب سایتهای سیاسی متهم شد. در 16 مارس، استرالیا سایت ویکی لیکس را نیز جزو لیست سیاه وب سایتهای فیلتر شده قرار داد. در 30 نوامبر، ویکی لیکس از لیست سیاه سانسور خارج شد. همچنین فیس بوک در آوریل 2010 صفحه هواداران 300 هزار نفری ویکی لیکس را حذف کرد. بعد از فشارهای سراسری در 7 دسامبر صفحه مذکور در دسترس قرار گرفت. این عمل فیس بوک باعث شد هوادارانی که تعدادشان به 100 هزار نفر رسیده بود در عرض یک هفته با بر جای گذاشتن رکوردی تاریخی از مرز یک میلیون نفر بگذرد.
در سپتامبر 2008 همزمان با به اوج رسیدن رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ویکی لیکس با هک کردن ای میل سارا پیلین، یکی از حامیان اصلی نماینده جمهوری خواهان ضربه سختی به اعتبار آنها زد. پیامهای میل باکس سارا پیلین نشان میداد وی از ای میل شخصی خود در یاهو برای فرستادن پیامهای خلاف قانون عمومی استفاده کرده است.
یک منوی کامل برای تروریستها
جنگ اطلاعاتی ویکی لیکس ادامه داشت، افشای لیست نمایندگان محافظه کار مجلس ملی انگلیس، رسوایی نفتی دولت پرو در سال 2008، انتشار بیش از 570 هزار پیام متنی که در روز 11 سپتامبر رد و بدل شده بود و موارد دیگری که هیچکدام به اندازه انتشار لیستی غیرمنتظره از پایگاه ها و تاسیسات پایه ای و مهم ایالات متحده در سراسر دنیا، انتشار سند محرمانه 32 صفحه ای سازمان اطلاعات آمریکا در 15 مارس 2010، انتشار ویدئو حمله بالگردهای ارتش آمریکا به بغداد در 5 آوریل، افشای بیش از 92 هزار سند جنگی در افغانستان در 25 ژولای 2010 آمریکایی ها را با چالش روبرو نکرد. پس از هدف قرار گرفتن اسناد محرمانه آمریکا توسط ویکی لیکس،فشارهای جهانی برای متهم کردن آسانج و دستگیری او افزایش یافت. پنتاگون مخاطرات حاصل از افشای اسناد نظامی توسط ویکی لیکس را غیر قابل اندازه گیری توصیف کرد. بنا بر گزارشAFP سخنگوی پنتاگون گفت: اگر یک نفر به خاطر افشای این اسناد کشته شود، این نتیجه کاملا ملموس و قابل شمارش است. همچنین AFP به نقل از یکی از دولتمردان آمریکا نوشت: افشای لیست پایگاه های حساس آمریکا یک منوی تمام و کمال برای تروریستها فراهم کرده است. فاکس نیوز نیز نوشت: افشای چندین هزار سند محرمانه توسط ویکی لیکس بحث ها را بر سر گزارشات محرمانه پزشکی و الکترونیکی بالا برده است.
گروه ضربت ویکی لیکس
AFP در 25 دسامبر گزارش داد: CIA جهت کشف اسرار ویکی لیکس گروه ضربت تشکیل داده است. این گروه با نام گروه ضربت ویکی لیکس نیز شناخته میشود. از سوی دیگر وکیل اسانج نیز به AFPگفت: آمریکا در ویرجینیا یک هیئت مخفی از وکلا تشکیل داده و از این طریق به دنبال یافتن مدارکی است که بتواند آسانج را به دادگاه فرا خواند. گفته میشود هیئت مذکور به دنبال یافتن مدارکی است که آسانج را به جرم جاسوسی بازداشت کند. طبق قوانین آمریکا کسی که اسناد را ربوده متهم است و نه آسانج که مبادرت به انتشار آنها کرده است.
پس از اینکه دولت آمریکا خود را از جمع آوری اطلاعات منتشر شده ناتوان دید به کارمندان فدرال خود اعلام کرد در صورت مطالعه اسناد ویکی لیکس به جرم شکستن قانون بازداشت میشوند. از نظر دولت آمریکا، بسیاری از اسناد ویکی لیکس همچنان طبقه بندی شده هستند و خواندن اسناد طبقه بندی شده بدون مجوز خلاف قانون به شمار میرود. منتقدین میگویند این اخطار نوعی سانسور است.
سیاست بیمه گر آسانج
بلافاصله پس از انتشار 92 هزار سند جنگی ارتش آمریکا در افغانستان، در 29 جولا، آسانج در اقدامی غافل گیر کننده اعلام کرد یک فایل کدگذاری شده را با حجم 1.4 گیگا بایت حاوی اسناد محرمانه شگفت انگیزی از ایالات متحده و چند کشور دیگر منتشر کرده است. گاردین در 3 دسامبر در پرسش و پاسخی آنلاین از آسانج درباره فایل کدگذاری شده به نقل از وی نوشت: فایل کدگذاری شده حاوی اطلاعاتی در مورد اسناد محرمانه آمریکا و چند کشور دیگر است که در میان بیش از 100 هزار نفر در سراسر دنیا منتشر شده است. اسانج گفت: اگر اتفاقی برای ما بیافتد، رمز 256 رقمی فایل به صورت خودکار منتشر میشود. لازم به ذکر است فایل کدگذاری شده در دسترس اکثر بنگاه های خبر پراکنی قرار گرفته است. دروازه سیمی عنوان بزرگترین فایل افشا شده ویکی لیکس است، چنانچه تاکنون کمتر از دو هزار سند از بیش از 250 هزار سند موجود در این فایل از زمان انتشار نخسین فایل در 28 نوامبر منتشر شده است.
این کد شکستنی نیست!
آیا کسی میتواند کد فایل اسانج را بشکند و آن را مرور و یا حتی از جانب خودش منتشر کند؟ محال است! این را "نیگل اسمارت" پروفسور کدگذاری دیتا در دانشگاه بریستول به ساندی تایمز گفته است. "حتی قدرتمندترین کامپیوترهای نظامی نیز قادر به شکستن کد فایل نیستند. این کدی نیست که توسط کامپیوترهای مدرن شکسته شود. برای باز کردن آن به رمز فایل نیاز است."
از سوی دیگر متخصص کدهای سری، بروس اشنیر نویسنده وبلاگ "اشنیر در امنیت" در اظهار نظری جالب عنوان کرده است که این فایل چیزی بیش از یک بلوف نیست. "این فایل یا 1.4 گیگابایت اسناد محرمانه شگفت انگیز است یا 1.4 گیگابایت اطلاعات تصادفی از یک بلوف تاریخیست. هیچ راهی برای فهم آن وجود ندارد." بر اساس گزارش ساندی تایمز، فایل رمزگذاری شده آسانج تاکنون بیش از ده ها هزار بار دانلود شده است.
آسانج بازداشت شد
بحران حاصل از انتشار آخرین سند ویکی لیکس که از سوی آمریکا و دولت سوئد فشار زیادی را بر اسانج وارد کرد با دستگیری او در لندن در 7 دسامبر به اوج رسید. وی به اتهام تجاوز و سوءاستفاده جنسی و آزار و اذیت دو زن در سوئد دستگیر شد. آیا اکنون ویکی لیکس اسناد رمزگذاری شده خود را فاش خواهد کرد؟ هنوز نه. اسوشیتدپرس به نقل از سخنگوی ویکی لیکس گزارش داد فایل رمزگذاری شده تنها در صورتی باز میشود که اتفاق خطرناکی برای کارکنان ویکی لیکس رخ دهد.
به گزارش رویترز آسانج در اولین نطق خود از زمان دستگیر شدنش گفت: اتهامات من متزلزل و بی ثبات هستند. او همچنین کمپانی های مالی بزرگی را که از ادامه ساپورت مالی ویکی لیکس خودداری کرده بودند سرزنش کرد: "حالا ما میدانیم که کمپانی های ویزا، مستر کارد، پی پال، و وب سایتهای دیگر وابسته به آنها صرفا ابزاری در دست سیاستمداران آمریکا هستند. این چیزی است که ما قبلا نمی دانستیم." آسانج به مجله تایمز لندن گفت: "دو زنی که مرا متهم کرده اند بی شک بخاطر انتقام یا پول تحریک شده اند." وی معتقد است اسناد محرمانه ای که در مورد اتهام او به تجاوز جنسی در گاردین منتشر شد به صورت گزینشی انتخاب شده است.
همزمان با دستگیری آسانج طرفداران وی حملات اینترنتی خود را به وب سایتهای کمپانیهای مشهوری که حمایتهای پیشین خود را از ویکی لیکس متوقف کرده بودند آغاز کردند.
coffetoday گزارش داد بانک آمریکا جهت جلوگیری از دسترسی هکرها به دامنه رئیس بانک و کارمندان این شرکت تمام دامنه های موجود را خریده است. همچنین بانک آمریکا از اینکه ویکی لیکس اسناد محرمانه این بانک را افشا کند نگران است.
سابق بر این آسانج به تایمز گفته بود او مدارک زیادی از یک بانک مرجع در آمریکا در مورد فساد مالی کادر مدیریتی آن در دست دارد. اما وی نام بانک را افشا نکرد. هفته گذشته بانک آمریکا نیز به شرکتهای پی بال، ویزا و مستر کارد پیوست و حمایت مالی خود را از ویکی لیکس قطع نمود.
در انتها باید گفت فارغ از ماهیت ویکی لیکس، آنچه باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد، بروز نوع جدیدی از تقابل سیاستها در عصر تکنولوژی است. اگر طی سالهای گذشته دام تفرقه از طریق فعالیتهای جاسوسی پهن میشد امروزه همه شیطنتهای غرب در صفحات مانیتورها نمود پیدا کرده است. عرصه جنگ ها از میدانهای خاکی به صفحات جذاب و رنگی رسانه ها کشیده شده و باید محتاط بود، مبادا از سر جهل و غفلت، دشمن فرصت ظهور و بروز پیدا کند.
یاسر محبوب