|
|
|
زمین سومین
سیاره نزدیک به
خورشید و بزرگترین سیاره در میان
سیارات درونی است. ساختار داخلی زمین مثل سایر سیارات درونی از یک
هسته داخلی و یک هسته خارجی به همراه لایه های
مذاب، نیمه مذاب و سنگی
جامد تشکیل شده است. هسته داخلی فلزی و جامد بوده و توسط هسته خارجی که
فلزی و مذاب می باشد احاطه شده است. زمین شرایط بسیار منحصر بفردی دارد.
هیچکدام از سیارات دیگر آب مایع یا جو پر
اکسیژن نداشته و حیات در آنها وجود ندارد.
تکامل تدریجی زمین که 5/4 میلیارد سال طول کشیده است همچنان بطور طبیعی نیز
بر اثر فعالیتهای انسان ادامه خواهد داشت. زمین سیاره ای است منحصر به فرد،
دارای آب مایع و جوی که قسمت اعظم آن از
نیتروژن و اکسیژن تشکیل شده که تداوم حیات را امکان پذیر می سازند. در
منظومه شمسی، زمین پنجمین سیاره از لحاظ بزرگی و سومین سیاره نزدیک به
خورشید است.
چگالی زمین از تمام سیارات دیگر بیشتر است.
|
|
با سرد شدن زمین، شرایط لازم برای پیدایش حیات در آن فراهم شدند. |
زمین در بدو پیدایش بصورت کره ای از مواد بسیار داغ و نیمه مذاب بوده . بتدریج عناصر سنگین تر ته نشین شده و هسته فلزی را به وجود آوردند ، و در عین حال عناصر سبکتر به سطوح فوقانی آمده و جبه و پوسته را تشکیل دادند . پس از گذشت میلیارد ها سال زمین سرد شد، سطح زمین جامد گشت، جو زمین شکل گرفت، و اقیانوسها به وجود آمدند. تکامل زمین هنوز ادامه دارد: پوسته زمین توسط فورانهای آتشفشانی در کف اقیانوسها نوسازی شده، دائماً بر اثر زمین لرزه ها و حرکتهای قاره ای در حال تغییر و تحول است. تناسب گازهای مختلف در جو زمین نیز بر اثر دخالتهای انسان به آرامی در حال تغییر است.
سطح زمین به شکل یک پوسته سنگی متشکل از 12 صفحه مجزاست. هر یک از قاره ها روی یک یا چند صفحه قرار گرفته اند. این صفحات با سرعتی شبیه به سرعت رشد ناخنهای انسان در حال حرکت هستند. صفحه های جامد، روی سنگهای نیمه مذاب به حالت شناور هستند، که خود این سنگهای نیمه مذاب توسط جریانهای داغی که از هسته فلزی زمین فوران می کنند، تکان خورده، باعث حرکت صفحه ها در سطح زمین می شوند.
زمین سیاره ای منحصر بفرد در منظومه شمسی است که در آن آب، اکسیژن و نیتروژن که برای حیات ضروری اند، به مقدار زیاد یافت می شوند. اولین موجودات زنده حدود 8/3 میلیارد سال پیش، و اولین دایناسورها حدود 150 میلیون سال پیش در زمین ظاهر شدند. یکی از دلایل انقراض دایناسورها (حدود 65 میلیون سال پیش) برخورد یک شهاب سنگ به زمین و پر شدن جو زمین از غبار می باشد. در چنین شرایطی نور و گرما به زمین نرسیده و یک دوره کوتاه یخبندان باعث مرگ دایناسورها بر اثر سرما و گرسنگی شده است.
|
با چرخش زمین به دور خودش، چرخه هایی در هسته خارجی آن که از آهن مذاب تشکیل شده، به وجود امده، جریانهای الکتریکی تولید می کنند. این جریانها باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی در فضای اطراف زمین شده، پوششی محافظ در اطراف آن ایجاد می کنند. این میدان که کره مغناطیسی نامیده می شود زمین را در برابر جریانهای سریع ذرات باردار بادهای خورشیدی محافظت می کند. بعضی از این ذرات در دو نقطه میدان مغناطیسی به نام کمربندهای وان الن به دام می افتند. کره مغناطیسی بیشتر باد های خورشیدی را از زمین دور می کند، اما جریانهای ذرات باد خورشیدی آنقدر قوی هستند که قسمت جلوئی کره مغناطیسی را مسطح نموده، باعث کشیدگی عقب آن می شوند.
|
دانشنامه رشد