پلک‌های ما در هر چند ثانیه به طور خودکار بسته می‌شوند و چشم‌ها در حدقه، در جای خود قرار می‌گیرند. چرا هنگام پلک زدن دید ما تاریک نمی‌شود؟ تحقیقات جدیدی که در دانشگاه کالیفرنیا برکلی انجام شده است نشان می‌دهد مغز به شدت کار می‌کند تا با وجود لزرش‌های بسیاری که چشمان ما دارند دید ما پایدار بماند، همچنین پلک زدن به ماهیچه‌های چشم کمک می‌کند تا دید ما در یک جهت متمرکز باشد.

به گزارش بیگ بنگ، دانشمندان دانشگاه یوسی برکلی، دانشگاه صنعتی نانیانگ سنگاپور، دانشگاه دکارت پاریس و کالج دارتموث به این نتیجه رسیده‌اند که فواید پلک زدن بسیار بیشتر از مرطوب کردن سطح چشم و محافظت از آن در برابر اشیاء خارجی است. بر اساس مطالعه‌ای جدید محققان دریافتند که وقتی پلک میزنیم مغز، چشم‌های ما را در مکان خود کمی جابه‌جا می‌کند تا بتوانیم بر روی آنچه که به آن نگاه می‌کنیم متمرکز بمانیم.

گریتماوس، نویسنده‌ی ارشد مقاله و استادیار روانشناسی در دانشگاه صنعتی نانیانگ در سنگاپور می‌گوید: هنگامی که چشمان ما در حین پلک زدن در جای خود قرار گرفتند پس از باز کردن پلک‌ها، چشم‌ها به همان جای قبلی برنمی‌گردند. این یک راستا نبودن مغز را وامیدارد تا عضلات چشم را فعال کرده و دید دوباره در راستای قبل از پلک زدن قرار گیرد. گریت ماوس این مطالعه را به عنوان دوره‌ی فوق دکترا در آزمایشگاه ادراک و اقدامویتنی دانشگاه برکلی، انجام داده است.

ماوس می‌گوید: ماهیچه‌های چشمان ما بسیار تنبل و نادقیق هستند بنابراین مغز مجبور است به طور پیوسته سیگنال‌های حرکتی خود را وفق بدهد تا مطمئن شود چشم‌ها همان جایی را نگاه می‌کنند که قرار است نگاه کنند. تحقیقات ما نشان می‌دهد که مغز تفاوت آنچه قبل و بعد پلک زدن می‌بیند را اندازه می‌گیرد و به ماهیچه‌های چشم دستور می‌دهد تا اصلاحات لازم را انجام دهند. محققان می‌گویند: از زاویه‌ی بالاتر که نگاه کنیم اگر این مکانیسم قدرتمند حرکتی را نداشتیم دنیای اطراف ما به خصوص هنگام پلک زدن ، متلاطم، سایه دار و نامنظم به نظر می‌رسید.

دیوید ویتنی، نویسنده‌ی همکار این مقاله و استاد روانشناسی در دانشگاه برکلی می‌گوید: اگر دید ما از اطراف منسجم است و دچار کوری گذرا نمی‌شویم به این دلیل است که مغز نقاط را به هم وصل می‌کند. پاتریک کونگ، استاد روانشناسی و علوم مغز کالج دارتموث که او نیز نویسنده‌ی همکار این مقاله است می‌گوید: با توجه به میزان و نحوه‌ی حرکت ما، مغز نیاز به پیش بینی‌های بسیار زیادی دارد و در واقع همچون یک “استدی کم” عمل می‌کند.

در آزمایشی که ماوس به شوخی آن را “خسته کننده ترین آزمایش تاریخ” نام گذاشته است چند ده فرد جوان و بالغ برای مدتی طولانی در یک اتاق تاریک نشستند در این مدت باید به نقطه‌ای که بر روی یک صفحه نمایش داده میشد خیره می‌شدند همزمان با آن یک دوربین فروسرخ حرکات چشم و پلک زدن‌های آنها را ردیابی می‌کرد. هر وقت که آنها پلک میزدند نقطه یک سانتی متر به سمت راست جابه‌جا میشد. شرکت‌کنندگان در آزمایش متوجه این تغییر ظریف در مکان نقطه نشدند اما سیستم حرکتی مغز متوجه آن شده و یاد گرفت تا راستای دید را جابه‌جا کند تا مستقیما نقطه را نگاه کند. بعد از ۳۰ بار جابه‌جایی نقطه همراه با پلک زدن، چشم شرکت‌کنندگان در هر پلک زدن به طور خودکار به سمت محلی که پیش بینی می‌کردند که نقطه وجود دارد حرکت می‌کرد.

ماوس می‌گوید: گرچه شرکت‌کنندگان از حرکت نقطه آگاه نبودند اما مغز متوجه آن شده بود و با تصحیح حرکت چشم، خود را با آن تطبیق داده بود. این یافته‌ها به فهم ما از چگونگی انطباق پیوسته‌ی مغز با تغییرات کمک می‌کند. اکنون می‌دانیم مغز با فرستادن دستورات تصحیحی به ماهیچه‌ها خطاها را برطرف می‌کند. علاوه بر ماوس ویتنی و کونگ، ماریاندویک، ماتئو لیسی و ترزا کالینز از دانشگاه دکارت پاریس از نویسندگان همکار در این مقاله هستند. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ Current Biology منتشر شده است.

ترجمه: معصومه رحیمی/ سایت علمی بیگ بنگ

منبع: sciencedaily.com