بیگ بنگ

بحث اخلاقی در رابطه با تحقیقات مغز انسان

ترچمه: منصور لقی لو

 

  چه می شود اگر بافت مغز انسان که در یک خوک پیوند زده شده مقداری از خودآگاهی و حافظۀ انسان را به این حیوان منتقل کند؟ چنین سناریویی هر روز محتمل‌تر و قابل تصورتر از گذشته می شود. گروهی از دانشمندان، اخلاق گرایان و فیلسوفان بتازگی خواستار بحثی در خصوص ابعاد اخلاقیِ حفظ و استفاده از مغز انسان، شدند.

 بدل مغز که از سلول‌های واقعی انسان تشکیل یافته، برای مطالعه اندام‌هایی که امکان ِ تفکر را به ما می دهند، اهمیت بالایی دارد. اما ۱۷ کارشناس در مقاله منتشر شده در مجله معتبر «نیچر» طی هشداری اعلام کردند که خطراتی هم وجود دارد. کارشناسان در مقاله خود نوشتند: «با بزرگتر شدن روز افزون بدل‌های مغز، احتمال اینکه آنها توانایی‌هایی مشابه با ادراک و هوشیاری انسان داشته باشند، چندان بعید نیست. چنین توانایی‌هایی شامل احساس لذت، درد یا پریشانی می باشد. از دیگر موارد می توان به توانایی ذخیره سازی و احیای خاطرات و حتی داشتن حس خودآگاهی اشاره کرد

به اعتقاد محققان، نیاز به دستورالعمل‌های شفاف و کمیته‌های ویژه برای امور تحقیقاتی داریم. محققان فعالیت عصبی را پس از نوردهی به ناحیه‌ای از اندامک انسان مورد بررسی قرار دادند. اندامک‌ها (Organoids) ساختارهای سه بعدی هستند که با سلول‌های بنیادی انسان ایجاد شده‌اند و برای شبیه‌سازی ویژگی‌های یک اندام در حال رشد و با هدف مطالعه بیماری و ناتوانی استفاده می شوند. در یک مطالعه دیگر، اندامک‌های مغز انسان که به مغز موش‌ها ایمپلنت شده بودند، به حیات خود ادامه داده و با مغز میزبان برقراری ارتباط کرد.

محققان خاطر نشان کردند: «بدون کسب اطلاعات بیشتر درباره ماهیت هوشیاری و مواد اساسی مورد نیاز برای آن، جستجوی سیگنال در آزمایش‌ها می تواند کار سختی باشد. یک راه حل پیشنهادی برای محققان این است که از بیهوشی برای حفظ بافت مغز ِ انسان در حالت بیهوشی، استفاده کنند. شاید از کارکردهای مشخص مغز یا سطح پیش تصریح شده فعالیت مغز بتوان برای توصیف تحقیقاتی که به لحاظ قابل توجیه باشند، استفاده کرد. چنین سوال‌هایی نباید پایان‌بخش تحقیقات مهم باشند. بدل مغز می تواند می تواند اسرار بیماری‌های عصبی و روانی را برملا کند. اما برای تضمین موفقیت و پذیرش اجتماعی این تحقیقات، باید یک چارچوب اخلاقی تدوین کرد؛ اگرچه بدل‌های مغز در مراحل ابتدایی توسعه قرار دارند.» جزئیات بیشتر این پژوهش در مجلۀ nature منتشر شده است.