شگفت‌انگیز، بدنام، خارق‌العاده، نابغه و شرم‌آور. تمام این صفت‌ها به مارادونا نسبت داده شده اما فارغ از این اوصاف، او نماد فوتبال بود؛ نمادی که البته ترک برداشته بود.
مارادونا یکی از مستعد‌ترین فوتبالیست‌های تاریخ بود. این ستاره آرژانتینی ترکیبی نادر از بازی‌خوانی، اشتیاق، سرعت و تکنیک بود که تماشاگران را مسحور می‌کرد.
هرچند که او دل بسیاری از تماشاگران را با "دست خدا" شکست و با اعتیاد به مواد مخدر و مشکلات شخصی، بسیاری از آن‌ها را ناامید کرد.
در یک کلام، نابغه
۶۰ سال پیش در یکی از حومه‌های فقیرنشین بوئنوس آیرس به دنیا آمد. دیگو آرماندو مارادونا توانست در جوانی خودش را از فقر نجات دهد و به فوتبالیستی تبدیل شود که بسیاری او را بالاتر از پله برزیلی، بزرگ‌ترین بازیکن تاریخ می‌شناسند.
این آرژانتینی که در ۴۹۱ بازی ۲۵۹ گل زد، اسطوره برزیلی فوتبال را کنار زد و به عنوان برترین بازیکن قرن بیستم انتخاب شد، اما سپس فیفا قوانین رای دادن را تغییر داد تا هر دو بازیکن روی سکوی نخست قرار بگیرند.
مارادونا استعداد حیرت‌انگیزش را از همان سنین پایین نشان داد. تیم نوجوانان آرژنتونیوس جونیورز با کمک او در ۱۳۶ مسابقه شکست‌ناپذیر باقی ماند و مارادونا در حالی که ۱۶ سال و ۱۲۰ روز داشت، به تیم ملی دعوت شد.
او با هیکل کوتاه و پهنش و با قد ۱۶۵ سانتیمتری، چندان با شمایل معمول ورزشکاران همخوانی نداشت.
اما ظرافت تکنیکی، قدرت دید، مهارت در کنترل توپ، توانایی دریبل زدن و پاس دادن مارادونا به اندازه‌ای بود که قد کوتاه و اضافه وزن گاه و بیگاه او را جبران می‌کرد.
دست خدا و گل قرن
توضیح تصویر،
مارادونا دروازه پیتر شیلتون را با دست باز کرد اتفاقی که از چشم داور پنهان ماند و گل قبول شد.
مارادونا در ۹۱ بازی ملی ۳۴ گل برای آرژانتین زد، با وجود این حتی این عدد به هیچ عنوان نمی‌تواند جایگاه او را در تیم ملی آرژانتین نشان دهد.
او رهبر تیم ملی کشورش در قهرمانی جام جهانی ۱۹۸۶ و رسیدن به فینال در جام جهانی چهار سال بعد بود.
در یک‌چهارم نهایی جام جهانی مکزیک، در مسابقه‌ای به زمین رفت که جنجال‌های ناشی از آن در تمام عمر تنهایش نگذاشت.
ماجراهای بازی مقابل انگلیس قبل از سوت آغاز بازی، شروع شده بود. جنگ چهار سال قبل دو کشور بر سر جزایر فالکلند هنوز فراموش نشده بود و بازی فوق‌العاده پرتنش بود.
در حالی که ۵۱ دقیقه از بازی گذشته بود و دو تیم نتوانسته بودند گل بزنند، مارادونا و پیتر شیلتون برای تصاحب توپی به هوا پریدند، اما مارادونا زودتر از دروازه‌بان حریف توپ را با دست زد و دروازه حریف را باز کرد.
او بعدا گفت که این گل "کمی به لطف سر ماردونا و کمی به لطف دست خدا" زده شد.
چهار دقیقه بعد او گلی زد که به عنوان "گل قرن" معروف شد. مارادونا توپ را از زمین خودی گرفت و با حرکاتی تماشایی و پس از دریبل زدن تعدادی از بازیکنان حریف دروازه انگلیس را باز کرد.
بری دیویس، گزارشگر بی‌بی‌سی گفت: "این گل را باید باشکوه نامید. هیچ شکی در مورد این گل وجود ندارد. این صرفا نبوغ فوتبال است."
انگلیس یک گل را جبران کرد اما این آرژانتین بود که به مرحله بعد صعود کرد، مارادونا در مورد این مسابقه گفت: "این خیلی بیشتر از یک بازی بود، مسئله حذف کردن انگلیس بود."
قهرمان ناپولی و مشکل مواد مخدر
مارادونا دو بار رکورد نقل و انتقالات فوتبال دنیا را شکست: سال ۱۹۸۲ با ۳ میلیون پوند از بوکا جونیورز به بارسلونا پیوست و دو سال بعد از آن با ۵ میلیون از این تیم به ناپولی در ایتالیا پیوست.
مارادونا در حالی با هلیکوپتر وارد ورزشگاه سان پائولو شد که ۸۰ هزار نفر انتظارش را می‌کشیدند. یک قهرمان جدید وارد شهر شده بود.
بهترین دوران باشگاهی مارادونا در ایتالیا سپری شد. ناپولی همراه با ماردونا در سال ۱۹۸۷ و ۱۹۹۰ قهرمان لیگ فوتبال ایتالیا و به سال ۱۹۸۹ قهرمان جام یوفا شد؛ افتخاراتی که این باشگاه هرگز نتوانست تکرار کند.
پس از اولین قهرمانی، صدها هزار نفر ۵ روز تمام در خیابان‌های ناپل جشن گرفتند.
ماردونا نتوانست با این میزان توجه و انتظاری که از او می‌رفت، کنار بیاید و گفت: "این شهری فوق‌العاده است اما من نمی‌توانم در آن نفس بکشم. دوست دارم بتوانم راحت در شهر قدم بزنم و مثل سایرین باشم."
او در چنگال کامورا، سندیکای خلافکار شهر گرفتار شد و بعد هم که اعتیاد به کوکائین از راه رسید.
پس از شکست یک بر صفر مقابل آلمان غربی در فینال جام جهانی، ناکامی‌های او آغاز شد. یک سال بعد ماردونا در پی جواب مثبت آزمایش دوپینگ، ۱۵ ماه از بازی محروم شد.
در بازگشت، هر طور که بود خودش را به جام جهانی ۱۹۹۴ آمریکا رساند، اما شادی دیوانه‌وار گل او پس از باز کردن دروازه یونان، در حالی که همه دوربین‌ها چهره او را نشان می‌دادند، عجیب به نظر می‌رسید.
مارادونا نتوانست این جام را به پایان برساند و پس از این که مشخص شد از ماده ممنوعه افدرین استفاده کرده، او را به خانه فرستادند.
زندگی پس از بازنشستگی
سه سال بعد و پس از سومین آزمایش مثبت دوپینگ، مارادونا در روز تولد ۳۷ سالگی بازنشسته شد؛ حرفه او به عنوان فوتبالیست تمام شد، اما مشکلات ادامه داشت.
مارادونا به دلیل شلیک به تعدادی روزنامه‌نگار با تفنگ بادی به دو سال و ده ماه حبس تعلیقی محکوم شد.
اعتیادش به کوکائین و الکل بارها سلامتی‌اش را به خطر انداخت. همچنین اضافه وزن پیدا کرد و وزنش تا ۱۲۸ کیلوگرم هم رسید.
او سال ۲۰۰۴ برای اولین بار به حمله قلبی دچار شد و در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شد.
مارادونا به کوبا رفت و با فیدل کاسترو دیدار کرد.
با جراحی، قسمتی از معده‌اش را برداشت تا مشکل اضافه وزنش را حل کند. زمانی هم که با اعتیاد به الکل مبارزه می‌کرد، مدتی را در کوبا گذراند.
به رغم تمام این مسائل، مارادونا سال ۲۰۰۸ به عنوان سرمربی تیم ملی فوتبال آرژانتین انتخاب شد. آرژانتین با هدایت او تا مرحله یک‌چهارم نهایی جام جهانی بالا رفت اما در آن مرحله ۰-۴ به آلمان باخت و حذف شد.
ماردونا که در تیم‌های مختلفی مربی‌گری کرد، روی نیمکت هم بارها جنجالی شد و به صفحه اول مطبوعات رفت.
گذشته از تمام مشکلات سلامتی، ماردونا مجبور به جراحی زیبایی هم شد. وقتی که سگی از نژاد شار پی‌اش، او را گاز گرفت مجبور شد یک جراحی ترمیمی لب انجام دهد.
مارادونا در جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه برای تماشای بازی آرژانتین و نیجریه به ورزشگاه رفت و کنار پوستر خودش عکس گرفت.
او با تماشاچیان نیجریه رقصید، قبل از بازی برای پیروزی آرژانتین دعا خواند، هنگام گل اول آرژانتین که لیونل مسی زد حسابی جشن گرفت، در ادامه بازی خوابش برد و پس از گل دوم آرژانتین هم هر دو انگشت میانی دستش را به سایرین نشان داد.
زندگی مارادونا پر از تغییر بود اما او تا آخرین روز زندگی دیگو مارادونا ماند؛ مردی که همه چیز داشت غیر از یک زندگی معمولی.
