روز هـــای دشــوار کـابل
هفتهّ قبل کابل سیمای پریشانتر از روز های قبل داشت. حالت،اضطراری و گشت وگذار مردم در شهر
کاهش چشمگیر یافته بود . نیروهای امریکایی و ایساف در ارتفاعات داخل و خارج شهر سنگر گرفته بودند.
چــــرا و علت چه بود!؟
1 سفر آقای کرزی به پاکستان.
- 2 خود داری آقای کرزی از انتخاب مجدد مارشال فهیم.
1 هفته قبل درست همان روزیکه آقای کرزی به سفر پاکستان میرفت وضعیت سیاسی پایتخت حالت انفجاری بخود گرفته بود. در همان روز برخورد شدید میان آقایون کرزی و فهیم روی دو موضوع که در بالا ذکر یافت صورت گرفته بود .
اطلاعات میرساند که آقای مارشال فهیم مخالف سفر آقای کرزی به پاکستان بود . به آقای کرزی خاطر نشان کرده بود که شما برای تجدید پیمان با طالبان و پاکستان، بمنظوربقدرت رسیدن دوباره آنها به آنجا سفر میکنید ، این سفر باید لغو شود.
موضوع به این ساده گی هم نبود آقای مارشال قسمتی از قوت ها را داخل شهر ساخته و به بقیه امر آماده باش داده بود. برای جلوگیری از سفر آقای کرزی در اطراف میدان هوایی کابل نیز تدابیری اتخاذ شده بود. در مقابل نیرو های امریکایی و ایساف نیزحالت فوق العاده اختیار نموده و به ارتفاعات داخل و خارج شهر سنگر گرفته بودند. در یکی از سایت های یک کشور همسایه این خبر نشر شده است که در همان روز، نیر و های آقای جنرال دوستم نیز بطرف کابل حرکت کرده بودند . آقای فهیم با قوماندان این نیرو در شمال کابل دیدار کرده و پس شور ومشوره ، دخول آنها به شهر غیر ضروری خوانده شده است. زیر چنین فشار ها بود که سفر آقای کرزی به پاکستان لغو شد.
2 در همان روز بود که آقای کرزی از انتخاب مجدد آقای مارشال فهیم بحیث معاون خود که قبلا شایعه بود، دست کشیده و در عوض احمد ضیا مسعود را به این مقام برگزیدند.
در روز اول تقابل آقای فهیم از ملاقات با زلمی خلیل زاد اجتناب ورزیده ، سر انجام در روز دوم با پا در میانی های بسیار آن دو باهم مذاکره میکنند. هدف اساسی این مذاکرات را جلوگیری از اقدامات مسلحانه تشکیل میداد که خطر جدی آن میرفت.
و در همان روز آقای قانونی که مشارکت ملی را خدشه دار یافته بود، در مخالفت با آقای کرزی کاندیداتوری خود را اعلام داشت. این اقدام قانونی پیش از اینکه یک کنش بوده باشد یک واکنش در مقابل تصمیم کرزی بود. آقای فهیم نیز با واکنش سریع حمایت خویش را از کاندیداتوری آقای قانونی ابراز کرد.
آقای فهیم همچنين، در پاسخ به نگرانيهای اخير مبنی بر اينکه او ممکن است به دليل انتخاب نشدن به معاونت آقای کرزی به خشونت متوسل شود، اين احتمال را رد کرد و گفت که او درشرایط کنونی نیازی به اقدام نظامی نمی بیند. بصراحت دیده میشود که نامبرده امکان متوسل شدن به خشونت را بصورت کل رد نکرده است ، فقط در شرایط کنونی لازم ندانسته است.
به هر حال تاکید یکی از فرماندهان پرقدرت بر رقابت های مسالمت آمیز سیاسی که در مواردی از سوی دیگر فرماندهان نیز دیده شده است، می تواند به این معنا باشد که افغانستان در حال عبور به مرحله جدید از رشد سیاسی است، مرحله که دیگر رهبران و گروهها به حل مسالمت آمیز مسایل از راه سیاسی می اندیشند نه به خشونت وتوسل به زورکه البته تاثیر مستقیم جامعه جهانی را نمی توان نادیده گرفت.
در تداوم این مساله آقای خلیل زاد طی مصاحبه ای بیان داشت که این تصمیم آقای کرزی آنها را غافلگیر کرده است. ادعا ی که باور آن دشوار است.
چـــرا آقای کرزی چنین تصمیمی گرفت!؟
- فشار جامعه بین المللی که پیش شرط گذاشته بود اگر اوضاع تغیر نکند ، کمک ها قطع میشود.
- انتخاب یکی از برادران مسعود بمنظور جلب بیشتر مجاهدین و هواخواهان مسعود.
- مشکلات حقوقی مانع دیگری بوددر انتخاب وزیر دفاع در پُست معاونیت رئیس جمهور.
اصل مساله اینست ، جنگ سرد که زمانی در حال تعلیق قرار گرفته بود، مدتها ست آغاز جدید یافته است. عده ای برین تصور هستند که روسها در افغانستان شسکست خورند و رفتند و قضیه ختم شد. اما در واقعیت چنین نیست.روسها هم در فکر انتقام بودند و برنامه ریزی داشتند. بلاخره امریکایی ها را در دو محل(افغانستان و عراق) بدام انداختند. ما همه شاهد حوادثی هستیم که جنگ سرد اینبار خونین تر و بیرحم تر از دیروز جاریست. جهان باز هم دارد به سرعت دو قطبی میشود. باین فرق که مرکزقطب مخالف از روسیه به فرانسه و المان انتقال یافته است.
در انکشافات افغانستان نیز بازی های پشت پرده ابر قدرت ها تا هنوز نقش تعین کننده دارد. هرگاه میان آنها تقسیم قابل قبول قدرت صورت نگیرد، امکان تصادم و رویاروی اجتناب ناپذیر میگردد.
احمد ضیا مسعود مدتها ست بحیث سفر کابل در مسکو اشتغال دارند. انتخاب موصوف بحیث معاون رئیس جمهور، خبر از توافق قسمی روسها و امریکایها بر سر تقسیم قدرت در افغانستان میرساند.
این مساله کاملا دقیق است که جمعیت مشخص تر شورای نظار بعد از احمد شاه مسعود دچار مشکل رهبر ورهبری شده است .چنانچه چند دستگی ها ی اخیر گواه روشن این ادعا ست.اما یک مساله دیگر را نیز نمیتوان از نظر دور داشت و آن بازی تاکتیکی ایست که آنها بکار گرفته اند. بدین فهم که عده ای با توافق با کرزی به مقامات مهم دست یابند و عده یی در تقابل و اختلاف و تهدید که سر انجام با مذاکرات پشت پرده که همین اکنون به شدت و با پا در میانی خارجی ها جریان دارد، به سازشها و توافق ها دست یافته و به مقامات مورد نظر شان برسند.بدینترتیب کابل در آستانه انتخابات روز هایی دشواری را سپری میکند .
سیاووش
برگشت