آزادی بیان شامل تبلیغ تنفر نمی‌شود
عفو بین‌الملل با انتشار بیانیه‌ای، با تاکید بر اینکه آزادی بیان با مسئولیت همراه است، انتشار کاریکاتورها را گونه‌ای از "بیان نفرت" بر اساس مذهب دانسته و بیان می‌دارد که اینگونه تبلیغ تنفر بایستی در همه کشورها غیرقانونی شود. در عین حال، عفو بین‌الملل تظاهرات خشونت آمیز بر علیه این کاریکاتورها را نیز سرزنش کرده است.
عفو بین‌الملل با انتشار بیانیه‌ای درباره حوادث رخ داده در پی انتشار
کاریکاتور‌های جنجال‌برانگیز و بحث مربوط به آزادی بیان واكنش نشان داد. عفو
بین‌الملل در این بیانیه با تاکید بر اینکه آزادی بیان با مسئولیت همراه است،
انتشار کاریکاتورها را گونه‌ای از "بیان نفرت" بر اساس مذهب دانسته و بیان می‌دارد
که اینگونه تبلیغ تنفر بایستی در همه کشورها غیرقانونی شود. در عین حال، عفو
بین‌الملل تظاهرات خشونت آمیز بر علیه این کاریکاتورها را نیز سرزنش کرده و از همه
مسئولین دست‌اندر کار خواسته است که با توجه به اصول حقوق بشر، برای آرام کردن
تشنج‌های موجود بکوشند.
متن بیانیه عفو بین‌الملل به شرح زیر است.
آزادی بیان بار مسئولیت
برای همگان را بهمراه دارد
حوادث هفته‌های اخیر این پرسش دشوار را برجسته می‌سازد که محدوده مجاز برای آزادی
بیان در جوامعی با فرهنگ‌های گوناگون چیست.
گر چه جوامع گوناگون مرزهای متفاوتی برای آزادی بیان به شیوه‌های گوناگون رسم
کرده‌اند، بحث مربوط به این کاریکاتور نشان می‌دهد که چگونه، در فضای کنونی
رسانه‌‌های جهانی که هرروز بیشتر گسترش می‌یابند، تاثیر کنش‌ها در یک کشور بسیار
فراتر از مرزهای آن احساس می‌شود. امروزه، بیشتر از هر زمان دیگری، جوامع با این
چالش روبرو هستند که در جایی که بطور سنتی تمایل بر احترام به قوانین محلی همان
کشور و ارزش‌های پذیرفته شده مردم آن است، بر اصول جهانی حقوق بشر پافشاری کنند.
بر زمینه فضایی که عدم تحمل و بدگمانی میان اقشار مذهبی و دیگر اقشار در بسیاری از
نقاط جهان، از جمله اروپا، رو به رشد است، دو دسته اصول متناقض در این بحث به پیش
می‌رود.
سردبیران روزنامه‌ها انتشار کاریکاتورهایی را که به نظر بسیاری از مسلمانان
اهانت‌آمیز محسوب می‌شود، با استناد به اینکه آزادی بیان هنری و انتقاد از نظرات و
باورهای دیگران در جامعه دمکراتیک و تکثرطلب ضرورت اساسی دارد، توجیه می‌کنند. از
سوی دیگر، مسلمانان در بسیاری از کشورها این کاریکاتورها را توهین شدید به باورهای
مذهبی خویش و سوءاستفاده از آزادی بیان تلقی می‌کنند. در شماری از موارد، تظاهرات
بر علیه کاریکاتورها به اعمال خشونت‌آمیز انجامیده، و در همین حال بیانات علنی برخی
از تظاهرکنندگان و رهبران اجتماعی آتش خشونت و دشمنی را شعله‌ور می‌سازد.
حق آزادی عقیده و بیان باید به عنوان یکی از پایه‌های اساسی هر جامعه‌ای باشد. حق
آزادی عقیده و بیان شامل آن است که فرد "از داشتن عقايد خود بيم و اضطرابي نداشته
باشد و در کسب اطلاعات و افکار و در اخذ و انتشار آن، با تمام وسائل ممکن و بدون
ملاحظات مرزي، آزاد باشد." (اصل 19 از اعلامیه جهانی حقوق بشر). بیش از چهل سال است
که عفو بین‌الملل از این حق در مقابل تلاش دولت‌ها در سراسر جهان برای خفه کردن
اختلاف مذهبی، مخالفت سیاسی، و خلاقیت هنری دفاع کرده است.
اما حق آزادی بیان مطلق نیست، و نه برای آفرینندگان اثر و نه برای منتقدان آن. این
حق همراه برای مسئولیت است و از این رو می‌تواند به نام حمایت از حقوق دیگران مورد
محدودیت‌هایی قرار گیرد. بطور مشخص، هر گونه تبلیغ تنفر ملی، نژادی یا مذهبی که
باعث برافروختن تبعیض، دشمنی یا خشونت گردد، نمی‌تواند استفاده مجاز از آزادی بیان
تلقی شود. بنا بر استانداردهای بین‌المللی، اینگونه "بیان نفرت" بایستی توسط قانون
منع شود.
عفو بین‌الملل از همه مقامات دولتی و افراد مسئول اجرای قانون و مسئولین قضایی
می‌خواهد که این اصول حقوق بشر را راهنمای کار خود در رسیدگی به اوضاع کنونی قرار
دهند.
عفو بین‌الملل همچنین از همه کسانی که در رسانه‌ها به کار مشغول هستند می‌خواهد که
با حساسیت و مسئولیت عمل کنند تا اوضاع کنونی را وخیم‌تر نسازند. این حادثه میزان
قدرت و فراگیری رسانه‌ها را بخوبی نشان می‌دهد و عفو بین‌المل از همه کسانی که در
رسانه‌ها هستند می‌خواهد که قضاوت سیاسی بیشتری بکار برده و میزان تاثیرگذاری کار
خویش و گستره ملاحظات حقوق بشری را که در بسیاری موارد در رقابت با هم عمل می‌کنند،
در نظر بگیرند.
عفو بین‌الملل در ضمن اینکه حق هر کسی را برای بیان مسالمت‌آمیز عقیده خویش، از
جمله تظاهرات مسالمت‌آمیز، به رسمیت می‌شناسد، ولی استفاده و تهدید به خشونت را
غیرقابل قبول می‌داند. رهبران اجتماعی بایستی با تمام توانایی خویش فضای کنونی
دشمنی و خشونت را خنثی سازند. فرهنگ و مذهب دارای اهمیت محوری در زندگی بسیاری از
مردم هستند، اما نباید به عنوان بهانه‌ای برای نقض حقوق بشر مورد استفاده قرار
گیرند.
AMNESTY
INTERNATIONAL
Public Statement
AI Index: POL 30/007/2006 (Public)
News Service No: 032
6 February 2006
Freedom of speech carries responsibilities for all
Events of recent weeks have highlighted the difficult question of what should be
the legitimate scope of freedom of _expression in culturally diverse societies.
While different societies have drawn the boundaries of free speech in different
ways, the cartoon controversy shows how, in today's increasingly global media
space, the impact of actions in one country can be felt way beyond its borders.
Today, more than ever, societies are faced with the challenge of asserting
universal human rights principles in an area where there has traditionally been
a tendency to defer to the domestic laws of a particular state and the values
they enshrine.
Set against the backdrop of the rising climate of intolerance and suspicion
between religious and other communities in many parts of the world, including in
Europe,
two conflicting sets of principles are being advanced in this controversy.
Newspaper editors have justified the publication of cartoons that many Muslims
have regarded as insulting, arguing that freedom of artistic _expression and
critique of opinions and beliefs are essential in a pluralist and democratic
society. On the other hand, Muslims in numerous countries have found the
cartoons to be deeply offensive to their religious beliefs and an abuse of
freedom of speech. In a number of cases, protests against the cartoons have
degenerated into acts of physical violence, while public statements by some
protestors and community leaders have been seen as fanning the flames of
hostility and violence.
The right to freedom of opinion and _expression should be one of the
cornerstones of any society. This right includes "the freedom to hold opinions
without interference and to seek, receive and impart information and ideas
through any media, regardless of frontiers" (Universal Declaration of Human
Rights, Article 19). For more than forty years, Amnesty International (AI) has
defended this right against attempts by governments across the globe to stifle
religious dissent, political opposition and artistic creativity.
However, the right to freedom of _expression is not absolute -- neither for the
creators of material nor their critics. It carries responsibilities and it may,
therefore, be subject to restrictions in the name of safeguarding the rights of
others. In particular, any advocacy of national, racial or religious hatred that
constitutes incitement to discrimination, hostility or violence cannot be
considered legitimate exercise of freedom of _expression. Under international
standards, such "hate speech" should be prohibited by law.
AI calls on the government officials and those responsible for law enforcement
and the administration of justice to be guided by these human rights principles
in their handling of the current situation.
AI also calls on those working in the media to act with sensitivity and
responsibility so as not to exacerbate the current situation. This incident
highlights the power and reach of the media and AI calls on those in the media
to apply greater political judgement, taking into account the potential impact
of their output and the range of often competing human rights considerations
involved.
While AI recognises the right of anyone to peacefully express their opinion,
including through peaceful protests, the use and threat of violence is
unacceptable. Community leaders must do everything in their power to defuse the
current atmosphere of hostility and violence. Culture and religion are of
central importance to many people’s lives, but they cannot be used as an
excuse to abuse human rights.