ايساف چيست؟

 
 پرسش اين است كه ايساف چيست و ماموريتهاي آن كدام است؟

در اين مطلب با جوانب مختلف نيروي ايساف آشنا مي شويد.

ايساف (Isaf) از جمله واژه هاي جديدي است كه از چند سال قبل وارد ادبيات سياست بين الملل شده است. اين واژه كه از درون بحران افغانستان ظهور كرده، مخفف واژه هاي انگليسي Isaf) )International Security Assistance Force  است كه در زبان فارسي به "نيروي بين المللي كمك به امنيت افغانستان" ترجمه شده است.

ايساف، طبق قطعنامه هاي شماره 1386، 1413 و 1444 شوراي امنيت سازمان ملل متحد و طبق فصل هفتم منشور ملل متحد و مفاد موافقتنامه6 دسامبر 2001 بن به منظور كمك به حفظ امنيت براي كمك به دولت انتقالي افغانستان و اجراي برنامه ها و فعاليت هاي سازمان ملل متحد در آن كشور تشكيل شد.

جزئيات مسئوليت و حيطه اختيارات ايساف، طبق موافقتنامه فني نظامي Military Technical Agreement- Mta كه در 4 ژانويه 2002 بين سرلشكر انگليسي جان مك كول به عنوان اولين فرمانده ايساف و دولت انتقالي امضا شد، موارد زير اعلام شده است:
* ايجاد ساختارهاي امنيتي مطمئن در افغانستان.
* شناسايي نيازهاي بازسازي افغانستان.
* آموزش و تشكيل نيروهاي امنيتي آينده افغانستان.

از 11 اوت سال 2003 فرماندهي و هدايت نيروهاي ايساف را سازمان پيمان آتلنيك شمالي (ناتو9 برعهده گرفت.

اگر چه ايساف طبق قطعنامه هاي سازمان ملل متحد تشكيل شده است، اما اين نيرو، نيروي سازمان ملل نيست، بلكه ائتلافي از نيروهاي 36 كشور علاقه مند است كه با مجوز شوراي امنيت سازمان ملل و حمايت سازمان پيمان آتلانتيك شمالي به افغانستان نيرو و تجهيزات نظامي ارسال كرده اند.

 در حال حاضر نيروهاي ايساف در افغانستان حدود 8000 نفر است كه از سوي36 كشور كمك كننده نيرو به ايساف  (Troop Contributing Nations-TCN) شامل آلمان،كانادا،فرانسه،ايتاليا،نروژ،بلژيك، جمهوري آذربايجان، آلباني، بلغارستان،اتريش،تركيه،مقدونيه،اسلواكي،اسلووني، كرواسي، جمهوري چك، دانمارك، فنلاند، يونان، مجارستان، ايرلند، لتوني، ليتواني، لوگزامبورگ، مقدونيه، هلند، زلاند نو، لهستان، روماني، اسپانيا، سوئد، سوئيس ، آمريكا ،پرتقال و ايسلند است.

تغيير فرماندهي ايساف موجب شده است تا از ايساف اول، دوم، سوم و... سخن به ميان آيد. طبق درخواست شوراي امنيت سازمان ملل، اولين بار كشور انگليس فرماندهي ايساف را از زمان تشكيل در دسامبر 2001 تا ژوئن 2002 بر عهده داشت كه به ايساف اول معروف شده است. سپس تركيه از ژوئن 2002 تا فوريه 2003 فرماندهي ايساف دوم را بر عهده گرفت.

 از فوريه 2003 تا اوت 2003 آلمان و هلند به طور مشترك ايساف سوم را رهبري كردند. از اوت 2003 به بعد فرماندهي ايساف به ناتو واگذار شد كه فرماندهي آن را ارتش آلمان بر عهده داشت و در فوريه 2004 فرماندهي آن به افسران كانادايي محول شد.

ششمين ايساف تحت رهبري سپاه اروپايي به فرماندهي افسرات فرانسوي بود.هفتمين ايساف را افسران ترك فرماندهي كردند.فرماندهي ايساف هشتم را ايتاليايي ها عهده دار بودند. فرماندهي ايساف نهم كه ايساف فعلي است از مه 2006 بر عهده فرماندهي سپاه واكنش سريع ناتو به فرماندهي يك افسر انگليسي قرار دارد.

همچنين ايساف متشكل از تيپ چند مليتي كابل (Kabul Multinational Brigade-KMNB) و ستادهاي ايساف (Headquarters Isaf- Hyisaf) است. تيپ چند مليتي كابل تابع ستاد ايساف است و وظايف تاكتيكي در منطقه قلمرو مسئوليت ايساف را هدايت مي كند.آلمان و فرانسه عمده ترين تامين كنند نيروهاي تيپ كابل هستند.حدود 2000 نيروي اين تيپ آلماني و فرانسوي هستند.اين تيپ كه مسئول هدايت تاكيكي نيروهاي زميني است سه گروه ضربت دارد.

طبق اسناد و موافقتنامه هاي تأسيس ايساف از جمله موافقتنامه بن،  ابتداقلمرو فعاليت اين نيرو كابل و مناطق نزديك آن بود اما اكن.ن به استانهاي جنوبي افغانستان هم توسعه يافته است.

 همچنين اگر چه طبق مفاد موافقتنامه 6 دسامبر 2001 بن و موافقتنامه فني نظامي 4 ژانويه 2002 قرار بود زمان پايان فعاليت ايساف پايان فرآيند بن يعني اواسط سال 2004 باشد اما در واقع تاريخ مشخصي براي اين امر وجود ندارد و ايساف پايان مأموريت خود را به اجراي موفقيت آميز وظايفش در فرآيند ملت سازي افغانستان اعلام كرده است.

تاكنون تامين امنيت 13 استان در مناطق شمالي و غربي  افغانستان برعهده نيروهاي ايساف قرار داشت اما از روز دوشنبه 9 مرداد 1385 نيروهاي تحت فرماندهي ايساف در چارچوب برنامه جديد مسووليت برقراري امنيت در شش استان جنوبي افغانستان شامل دي كندي، هلمند، قندهار، نيمروز، اوروزگان و زابل كه مقر شبه نظاميان طالبان محسوب مي شود را بر عهده گرفتند.