زندگی

 


جستجوي هويت در قرن بيست و يكم

نويسنده

Clea CHAKRAVERTY

روزنامه نگار در دهلي نو

برگردان:
K KATOOZIAN
 

هند با بيش ازيك ميليارد جمعيت، بيست و هشت استان، هفت ناحيه، هجده زبان رسمي، مذاهب گوناگون، اجتماعات واقوام فراوان، صدها قبيله، سنن و فرهنگ هاي متعدد و فضاي اجتماعي بيش ازحد طبقاتي خود سريعا مسافران را دچارآشفتگي مي كند. درقطار(كه مي توان در آن ساعت ها با ديگران به گفت و گو نشست) كافي است نام خانوادگي مخاطب را بدانيد تا دريابيد با چه كسي سر و كار داريد : با هندو يا غيرهندو، ازچه طبقه اجتماعي، از چه منطقه و احتمالا با چه نوع سطح تحصيلاتي. نام خانوادگي آنقدراهميت دارد كه روزنامه ها همه روزه مطالبي در خصوص كساني كه رسما نام خانوادگي خود را به دلايل مذهبي و يا اجتماعي تغييرمي دهند، چاپ مي كند. همچنين، براي شناخت مشخصات گوناگون همسرآينده خود مي توان به آگهي هاي همسريابي رجوع كرد كه درآنها اطلاعاتي از اين دست به چشم مي خورد : مهندس با پوست روشن، داراي يك متر وهشتاد سانت قد، ازخانواده اي ازجنوب دهلي نو، عضو فلان كلوپ، « جئين » مذهب (١)، غيرسيگاري و...

 

افراد بسياري خواهان رجعت هند، تنها به بعد مذهبي آن و به ويژه مذهب هندو هستند. « آمارتيا سن » (٢) مي گويد : « غيرممكن است با ناديده گرفتن نقش مهم مسلمانان درتاريخ كشورمان، بتوان در باب تمدن معاصرهند سخن گفت ». از سوئي ديگرهند با صد و چهل و پنج ميليون مسلمان، دومين كشور مسلمان در جهان به شمار مي رود. اما هويت هند را سيك ها، مسيحي ها، بودائي ها، جئين ها، يهودي ها، پارسيان و دست آخرلائيك ها تشكيل مي دهند. او همچنين اشاره مي كند : « درواقع نمي توان يك فرد را تنها محدود به هويتش دانست. همه ما بطورهمزمان به طبقات گوناگون تعلق داريم ».

رشد ناسيوناليسم هندو وعواقب غم انگيز آن همگي مسئله هويت را در عمق مناظرات هند قرن بيست و يكم قرار داده است. به منظور درك بهتراين چالش ها، مطالعه آخرين اثر« كريستوف جفرولو» (٣) الزامي است. او در اين كتاب با كمك حدود سي متخصص ديگر، تاريخ پرفراز و نشيب هند را از سال ١٩٥٠ تا به امروز با طرح مسئله شكل گيري فدراسيون هند تا نقش زنان و با نماياندن چندگونگي رسوم فرهنگي و ريشه هاي « سكولار» اين كشور، به رشته تحرير درآورده است.

هندي بودن به چه معنا است ؟ ديپلمات سابق « پاوان ك. وارما » (٤) در پاسخ به اين سوال مي نويسد : « سالهاست روشنفكران و نخبگان هندي عامدانه تصويري اشتباه ازهنديان ارائه مي دهند و بدترآنكه امروزه شيفته اين تصويرشده و نادرست بودن آن را نمي پذيرند. » وارما حامي تفكر« پان هنديسم نوين » رو به رشدي است كه از« آميزه هويتي » نشات مي گيرد.

در اين رابطه يكي از شخصيت هاي فيلم باليوودي و بين نسلي « رنگ دي باسانتي » (٥) (كه نقش انساني مرفه و خسته از نسل جوان بي درد امروز دهلي را بازي مي كند) مي گويد : « ما بايد ميزان شويم. اين درست همان چيزي است كه به آن احتياج داريم ! » به گفته وارما اين فيلم از وراي اين شخصيت، تصوير يك هندي عادي را كه پيش ازهرچيز خود را با همه وفق مي دهد، ارائه مي كند. اما همچنين تصويري است ازانساني كه آگاهانه و صرفنظر ازمذهب، جنسيت و يا طبقه اجتماعي خود، راي مي دهد و اين دقيقا همان شعار حزب كنگره خانم « سونيا گاندي » (٦) بود كه درانتخابات اخير پيروز شد.

به لطف سهم طبقات فرودست جامعه (داليت ها)، قشرجديد سياسي با احزاب كوچك شكل گرفته و برخلاف آنچه كه ممكن است درساير كشورها مشاهده شود، افراد كنارزده شده اجتماع در راي گيري شركت دارند، اقليت ها با هم متحدند و همگي به هويت هندي خود مي انديشند. چراكه به گفته آقاي « نارايان مورتي » (مديرعامل شركت خدمات انفورماتيكي Infosys، به نقل از مصاحبه وي در كتاب وارما(٧))، « همگي ما جزئي ازاقليت هستيم ».

با اين وجود، درخواست اقليت ها مي تواند به ضررهند تمام شود. « سونيل خيلناني » (نويسنده(٨)) از اين مورد ابراز نگراني كرده و مي گويد : « اين امر مي تواند، درمقابل، به پيدايش جريان هاي بومي گراي خواستار ارجحيت محلي و در نتيجه پيدايش نوعي ناسيوناليسم فرعي در داخل هند منجر شود ».

هند با دعوت به همزيستي و حمايت ازهويت هاي گوناگون، به دنبال پيشنهاد الگوئي نوين از جهان روائي و آزادي هاي فردي به دنيا است كه مردم را متحد ساخته و حس تعلق به سرنوشتي مشترك را درآنها ايجاد مي كند. آيا به همين دليل نيست كه در اكثر شهرهاي هند عبارت « I love India » در پشت شيشه ماشين ها، « ريكشاو» ها (٩)، اتوبوس ها و يا كاميون ها به چشم مي خورد؟ درواقع چه اهميتي دارد كه رانندگان و مسافران اين وسائل به چه نوع هندي تعلق دارند؟

پي نوشت ها :

١- Jaïnisme : مذهبي در هند كه پيدايش آن به قرن ششم پيش از ميلاد مسيح باز مي گردد م.

٢- Amartya Sen : رجوع شود به كتابي از همين نويسنده با عنوانIdentity and Violence, The illusion of destiny، انتشارات Allen Lane Penguin Group، دهلي نو، ٢٠٠٦.

٣- Christophe Jaffrelot : رجوع شود به كتابي با نظارت وي با عنوان L’Inde contemporaine ، چاپ جديد، انتشارات Fayard-CERI، پاريس، ٢٠٠٦.

٤- Pavan K.Varma : رجوع شود به كتاب وي با عنوانLe Défi indien. Pourquoi le XXIe siècle sera le siècle de l’Inde، انتشارات Actes Sud، ارل، ٢٠٠٥.

٥- Rang De Basanti به كارگرداني و تهيه كنندگي Rakesh Omprakesh Mehra، محصول ٢٠٠٦ هند.

٦- Sonia Gandhi

٧- Narayan Murthy. رجوع شود به منبع موجود در پاورقي شماره ٤.

٨- Sunil Khilnani. برگرفته از مصاحبه وي با Questions internationales (اسناد فرانسه)، پاريس، سپتامبر- اكتبر ٢٠٠٥. همچنين به كتابي ازهمين نويسنده با عنوان L’Idée de L’Inde ، انتشارات Fayard، پاريس، ٢٠٠٥ رجوع شود.

٩- Rickshaw : نوعي وسيله حمل و نقل محلي كه به يك دوچرخه متصل است م.