|
خو ا جه عبد ا لله ا نصا ری
پیر طریقت و ا بر مر د تصو ف
ا
ین مر د را ه حق د رسا ل ( 396 ق ) د رمنطقه کهند ژ و لا یت هرا ت
و طن ما زا ده
شد و ا ز هما ن خو ر د سا لی ا ستعدا د عجیبی د رفرا گر فتن
علو م ا ز خو
یش تبا ر زدا د تا ا ینکه بعد ا زفو ت پد رش ، ما د ر ش و یرا د ر چها
ر سا لگی بد بستا ن فر ستا د .
بزو دی علو م
متدا ول را ا زا ستا دا ن خو یش بوجه بهترفرا گر فت و د ر سن
< 8 سا لگی > به مطا لعه حد یث پر دا خت د ر ا ین و قت ا ملا و ا نشآ د
ر ست نو شته و شعر نیزمی سر و د . شو ق و ذ و ق آ مو ختن علو م د ر وی
چنا ن بود که د ر خا طرا ت خو یش چنین نو شته ا ست :
< به شب د ر ز
یر چرا غ تیلی حد یث نو شتمی فرا غت نا ن خو ر د ن نبو دی و د رفرا
گیری چنا ن غر ق بو دی که گر سنگی ا حسا س نکر دی و د ر ا ثنا ی نو شتن
ما د ر م نا ن لقمه کرد ی و د ر د ها ن من نها دی... >
ا ستا د تفسیر
ش با د ر ک ا ستعدا د د رخشا ن وی د رسن ( 14 سا لگی ) به خلیفه گی و
جا نشینی خو یش برگز ید .
خوا جه بز ر گ
چنا ن حا فظه قوی دا شت که هر چه را یکبا ر می خوا ند د و با ره به خوا
ند ن آ ن ا حتیا ج پیدا نمی کر د . تا جا یکه ا حا د یث ز یا دی را با
هزا ر ا سنا د
و هفتا د هزا ر شعر عر بی حفظ نمو ده بو د و خو د ش نیز
هزا ر بیت د ر
آ ن ز با ن سر و د بو د .
خوا جه عبد ا
لله ا نصا ر یکی ا ز بز ر گا ن بی بد یل و بی ما نند ز با ن وا د ب
د ری به شما ر
می رو د که کا ر کر د ها ی آ ن منحصر به فر د ا ست وی
ز با ن و ا د
بیا ت د ری را با لند گی خا ص بخشید . به همین ا سا س ا ست که
و یرا نخستین
سجع پر دا ز د ر زبا ن د ری د ر سبک شنا سی شنا خته ا ند .
شعر نثرپیر هرا
ت ا ز سلا ست ز یبا یی لفظی ، پختگی ، محتوا خا صی بر
خو ر دا را ست
. بو یژ ه د ر نثر مسجع ممتا ز و بی همتا ا ست . که آ ثا ر وی یکی ا ز
گرا نبها تر ین آ ثا ر ا د بیا ت د ری و عر فا ن به شما ر می ر و د .
پیر طر یقت !
د ر ا برا زعقا ید و نظر یا ت خو د خیلی جدی و با صرا حت
بو د که ا ین
صرا حت لهجه و تبحر علمی وی ، حسو دا ن را خو ش نیا مد ،
د ر صد د آ زا
ر و ا ذ یت ا و شد ند . چنا نکه پنها نی د ر ز یرسجا ده آ ن بتی را گذا
شته و آ نگاه به سلطا ن مسعو د شکا یت کر د ند که خوا جه تو حید و یکتا
پر ستی را تهد
ید و خو د بت می پر ستد .
تا آ نکه هیا
تی ا ز طر ف سلطا ن مسعو د تعیین و ا ز ز یر سجا ده وی بت
پنها ن شده را
بیر و ن کشید ند . و یرا متهم به بت پر ستی نمو د ند و سلطا ن مسعو د
بی خبر ا زفتنه و د سیسه مخا لفا ن خوا جه را نا آ گا ها نه د ر سا ل
( 430 ق)
تبعید نمو د .
ا ین نو ع ا
فترا و بهتا ن برای ا هل دا نش و عر فا ن چیز تا زه ا ی نبو ده
ا ست و ا ین ر
سم نا جوا نمر دا نه کهن همیشه د ر مو ر د شخصیت ها به
ا جرا د ر آ مد
ه ا ست .
ا لبته وا ضع ا
ست که د ر آ ن رو ز گا رتیر ه و تا ر خو ا جه ا نصا ری
مشکلا ت زیا دی
کشید و لی به تصمیم ا ش خللی وا ر د نکر د . شها مت و
صرا حت خو ا
جه به همگا ن معلو م ا ست و ضر و ر ت به بیا ن نیست .
خو ا جه آ د م
تند خو ی و تند مزا جی بو ده ا ست که حقا یق را پا ک و بی پر ده ا ظها
ر می کر ده ا ست .
پیر هرا ت دا
را ی آ ثا ر گرا نبها ی نیز می با شد که آ نها عبا ر تند ا ز :
منا زل ا لسا
بر ین د ر را بطه با عر فا ن و رو ش صو فی و صوفیگری .
ر سا له های د
یگرچو ن :
د ل و جا ن .
قلند ر نا مه .
هفت حصا ر .
مقو لا ت .
ا لهی نا مه .
منا جا ت .
ذ م ا لکلا م .
زا د ا لعا ر
فین ...
که همه آ ثا ر
خوا جه عبد ا لله ا نصا ری سر شا ر ا ز عا لی تر ین نکا ت
ا
خلا قی ، ا نسا نی ،
عر فا نی ، تر بیو ی و آ هین مر د می و مر د
مدا ر ی ا ست
.
ا ین آ ثا ر گر
ا نبها یکی ا ز میر ا ث ها ی فر هنگی و شخصیت ممتا ز و برا ز ند ه ا ین
ر و حا نی حقگو و حقجو ما یه ا فتخا ر ما را تشکیل مید هد .
سر ا نجا م ا
ین پیر نیکو سیر ت بجا و ید ا نگا ن پیو ست و د ر شهرهرا ت د ر گا ز ر
گا ه مر قد ش ز یا ر تگا ه عا م و خا ص ا ست .
د ر فر جا م
کلا م را با سخنا ن عا لما نه و د لنشین ا ین صو فی حق شنا س خا تمه
می
د هیم :
-- د نیا را به
سگی ده که پا یت را نگیر د و یا به کسی ده که د ستت را بگیرد .
-- ا گر مر دی
عیب پو ش با ش نه عیب فا ش ، خدا می بیند و می پو شد و همسا یه نمی
بیند و می خر و شد .
-- ا گر د ر آ
ب ر و ی خسی با شی و ا گر د ر هوا ر و ی مگسی با شی ، د ل بد ست آ و ر
تا کسی با شی .
نه هر طا لب تو
ا ند ا شک ر یز ی
نه هر عا شق تو
ا ند صبح خیز ی
ترا آ ن به که
چو ن مر دا ن سر مست شبی ا ز خو د سو ی حق گر یزی . استاد صباح |
