از سیاه‌پوست بودن تا زاده شدن از پدری مسلمان، از جمله ویژگی‌هایی هستند که باراک اوباما را از تصویر سنتی یک رییس‌جمهور ایالات متحده متمایز می‌کند. اما علاوه بر اینها برخی از مخالفانش به او اتهام غریبی هم می‌زنند: کمونیست بودن.

افرادی مانند سارا پیلین، که در انتخابات ریاست‌جمهوری دوره گذشته به عنوان معاون جان مک‌کین، نامزد جمهوری‌خواه، در اردوگاه مقابل آقای اوباما بود، ماه گذشته از میت رامنی، نامزد این دوره جمهوری‌خواهان، خواست که رقیب دموکراتش را با این کلمات توصیف کند: بی‌کفایت، خطرناک و "سوسیالیست".

خانم پیلین تنها کسی نیست که به باراک اوباما اتهام چپ‌روی می‌زند.

او در سال‌های گذشته به دلیل دیدگاه‌هایش درباره نظام خدمات درمانی، حق بهره‌مندی از مسکن، سطح مداخلات دولت و نظام مالیاتی، مکررا با این اتهام روبرو شده است.

'به پیش!'

مخالفان اوباما می‌گویند او می‌خواهد با بالا بردن مالیات و توزیع درآمد، تضعیف ارتش، برقراری بیمه درمانی و باز کردن مرزهای آمریکا، ایالات متحده را به شوروی تبدیل کند.

مخالفان اوباما نظام درمانی مورد نظر او را طرحی کمونیستی توصیف می‌کنند

از جمله شعار تازه کارزار انتخاباتی او، "به پیش!"، دست‌مایه تکرار این اتهام شده است. روزنامه محافظه‌کار واشنگتن تایمز، در نقد آن تیتر زده بود: "شعار تازه اوباما پیوندهایی ژرف با مارکسیسم و سوسیالیسم دارد."

واشنگتن تایمز نام چندین نشریه سوسیالیستی را به عنوان شاهد ادعای خود می‌آورد. ارگان مرکزی حزب سوسیال دموکرات آلمان تا پیش از روی کار آمدن نازی‌ها 'به‌پیش' (Vorwärts) نام داشت. هفته‌نامه‌ای با همین نام در قرن نوزدهم منتشر می‌شد که فردریک انگلس و کارل مارکس از نویسندگانش بودند.

یکی از تشکیلات داخلی حزب سوسیال دموکرات روسیه نیز اسمش 'به‌پیش' (Vpered) بود. حزب سوسیال دموکرات روسیه حزبی بود که بعدها بلشویک‌ها به رهبری ولادیمیر لنین از آن جدا شدند و اتحاد جماهیر شوروی را بنا کردند.

نام ارگان حزب سوسیالیست ایتالیا نیز، که مدتی آنتونیو گرامشی، متفکر مارکسیست ایتالیایی سردبیری آن را به عهده داشت، 'به‌پیش' (Avanti) بود.

مستندات مخالفان اوباما درباره کمونیست بودن او به شباهت شعارش با نام چند نشریه خلاصه نمی‌شود. آنها می‌گویند فرانک مارشال دیویس، که گفته می‌شود باراک اوباما تحت تاثیر ایده‌های او است، از اعضای حزب کمونیست ایالات متحده بوده و این دلیل دیگری برای اثبات کمونیست بودن اوباما است.

باراک اوباما حرف‌هایی از این دست زده که هر کسی حق بهره‌مندی از اشتغال، خدمات درمانی و آموزش را دارد. نگاهی که شاید برای برخی از آمریکایی‌ها زیاده "اجتماعی" باشد.

او حتی در یکی از سخنرانی‌هایش گفته: "اگر شما در زندگی به موفقیتی رسیده‌اید، تنهایی به آن دست نیافته‌اید... کس همدوش شما یاریتان کرده است، یک معلم عالی جایی در زندگی شما بوده، کسانی برای ساختن پل‌ها و جاده‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند... مساله این است که اگر به جایی می‌رسیم به خاطر ابتکار خودمان بوده، اما به این دلیل هم هست که ما در کنار هم عمل می‌کنیم."

چنین نظری برای برخی از آمریکایی‌ها، که دیدگاه‌های فردگرایانه افراطی دارند، چندان خوشایند نیست.

جوزف مک‌کارتی، از حامیان عمده سرکوب و سانسور کسانی بود که کمونیست پنداشته می‌شدند

حمایت او از ازدواج قانونی همجنسگرایان هم از این جمله است.

'کمونیست، خائن، منحرف'

باراک اوباما اولین سیاستمدار آمریکایی نیست که مخالفانش او را به کمونیست بودن متهم می‌کنند. فرانکلین روزولت، رییس‌جمهور ایالات متحده در دوران جنگ جهانی دوم هم با اتهام مشابهی روبرو بود.

در آمریکا عمده‌ترین استفاده از برچسب کمونیست یا سوسیالیست به عنوان اتهامی سیاسی در دوران "مک‌کارتیسم" اتفاق افتاد.

پس از پایان جنگ جهانی دوم موجی از هراس از کمونیسم در ایالات متحده به راه افتاده بود و در پی آن با بسیاری از افراد به اتهام کمونیست بودن برخورد شد. پیگرد همجنسگرایان، که 'منحرف' پنداشته می‌شدند هم از ویژگی‌های این دوره بود.

سناتور جوزف مک‌کارتی از حامیان عمده این برخوردها بود. در این دوره هزاران نفر آمریکایی به اتهام جاسوسی، خیانت و خرابکاری مورد بازجویی قرار گرفتند. صدها نفر به زندان افتادند و چند هزار نفر شغلشان را از دست دادند.

چارلی چاپلین، برتولت برشت، آرتور میلر و پل سوئیزی از جمله چهره‌های مشهوری بودند که قربانی سیاست‌های دوره مک‌کارتیسم شدند.

'بدترین سوسیالیست تاریخ'

آیا فضای سیاسی آمریکا نیم قرن پس از دوران مک‌کارتی چنان تغییر کرده که یک سوسیالیست بتواند به ریاست‌جمهوری برسد؟

واقعیت آن است که خیلی‌ها سوسیالیست بودن او را آن قدرها جدی نمی‌گیرند، به خصوص خود سوسیالیست‌ها.

خیلی‌ها اتهام سوسیالیست بودن اوباما را چندان جدی نمی‌گیرند

بیلی وارتون، از رهبران سوسیال دموکرات‌های آمریکا به سی‌ان‌ان می‌گوید: "اوباما سوسیالیست که هیچ، لیبرال هم نیست." او می‌گوید سوسیالیست توصیف کردن اوباما "هیچ پایه عقلانی ندارد."

آقای وارتون معتقد است نظام درمانی مورد نظر اوباما نه تنها سوسیالیستی نیست، بلکه تنها به قدرتمندتر شدن شرکت‌های خصوصی بیمه می‌انجامد.

ازرا کلاین، ستون‌نویس واشنگتن پست می‌گوید اگر اوباما سوسیالیست است، باید گفت که او "بدترین سوسیالیست تاریخ" است.

او از جمله به این مساله اشاره می‌کند که سرعت رشد مخارج دولتی نسبت به رشد تولید ناخالص داخلی و رشد بخش خصوصی کندتر بوده است، به نوشته فلوید نوریس در نیویورک تایمز، سه سال اول حکومت آقای اوباما، اولین دوره‌ای است که پس از چهل سال حجم بخش دولتی اقتصاد آمریکا کم شده است.

مطلبی که اگر صادق باشد، چندان به اثبات سوسیالیست بودن اوباما کمک نمی‌کند.

کیت دیلی، خبرنگار بی‌بی‌سی در واشنگتن، می‌گوید باراک اوباما به رغم این اتهامات، بیشتر به یک عضو حزب محافظه‌کار بریتانیا شباهت دارد.

این اختلاف دیدگاه یک ناظر اروپایی می‌تواند نشان دهد که سوسیالیست خواندن باراک اوباما بیش از آن که توضیحی درباره خود او بدهد، گویای ویژگی‌های فضای سیاسی آمریکا است. فضایی که در آن بعضی حکومت‌های اروپایی را هم سوسیالیستی تلقی می‌کنند.

مینو آشتیانی روزنامه‌نگار