لنز گوش وارد بازار می‌شود

مرتضی خالقی پژوهشگر اپتیک و لیزر، دانشگاه استنفورد آمریکا

 

 سمعک یک وسیله پزشکی است برای تقویت امواج صوتی محیط پیرامون.

در دهه‌های اخیر، انواع مختلف سمعک وارد بازار شده اما عملکرد تمامی آنها تقریبا مشابه است و اصولا تمام آنها از بلندگو برای تقویت صدای دریافتی استفاده می‌کنند.

قوه شنوایی انسان قادر به درک صداهایی با فرکانس بین ۲۰ هرتز تا ۲۰ کیلوهرتز است. اکثر سمعک‌های موجود در بازار، با توجه به محدودیت‌های مکانیکی بلندگو، فقط فرکانس‌های بین ۱۰۰ هرتز تا حدود ۵ کیلو هرتز را تقویت کرده و انتقال می‌دهند.

بنابراین افرادی که از سمعک برای بهبود اختلالات و مشکلات شنوایی خود استفاده می کنند قادر به شنیدن صداهایی با فرکانس بالاتر از ۵ کیلوهرتز نیستند؛ این فرکانس‌ها معمولا به وضوح و شفافیت صدا در محیط‌های شلوغ و پر سر و صدا کمک می‌کنند.

این محدودیت فرکانس با استفاده از سمعک جدیدی که به آن لنز پرده گوش گفته می‌شود، رفع شده و فرکانس‌های بالاتر از ۵ کیلوهرتز نیز براحتی قابل دریافت خواهند بود.

اخیرا سازمان غذا و داروی آمریکا مجوز فروش سمعک لیزری پیشرفته‌ای را به نام Earlens Contact Hearing Device صادر کرده است. بر خلاف سمعک‌های معمول که از میکروفون و بلندگو برای دریافت و تقویت صدا استفاده می‌کنند، این سمعک لیزری از یک تکنولوژی کاملا متفاوت و بهینه برای انتقال صوت به گوش انسان استفاده می‌کند.

این سمعک لیزری از سه قسمت اصلی تشکیل شده است. قسمت اول (که تقریبا مشابه سایر سمعک‌هاست) در پشت لاله گوش قرار می‌گیرد. وظیفه این قسمت دریافت و آنالیز امواج صوتی و انتقال آنها به صورت پالس‌های الکترونیکی به بخش دوم است که به آن سر نوری گفته می‌شود. سر نوری که یک لیزر مادون قرمز دارد داخل مجرای گوش قرار می‌گیرد.

به این ترتیب امواج صوتی تبدیل به امواج نوری شده و نور ساطع شده از این لیزر به بخش سوم که آن را می‌توان قلب سیستم تلقی کرد منتقل می‌شود.

بخش سوم این سمعک، که مشابه لنزهای تماسی چشمی عمل می‌کند، به صورت یک لنز روی پرده گوش می‌نشیند. این لنز تماسی که به آن لنز پرده گوش گفته می‌شود برای هرفرد به صورت اختصاصی تولید می‌شود، زیرا شکل و هندسه پرده گوش هر فرد مثل اثر انگشت یک مشخصه منحصر به فرد است.

این لنز تماسی نور دریافتی از سر نوری را به ارتعاش مکانیکی تبدیل می‌کند. با توجه به تماس مستقیم پرده گوش با لنز، پرده گوش به ارتعاش در آمده و امواج صوتی با لرزش مستقیم پرده گوش به گوش میانی و نهایتا به گوش داخلی منتقل شده و فرد صدای تقویت شده را با وضوح بالا دریافت می‌کند.

با توجه به اینکه این سمعک نوری، بلندگو ندارد بنابراین محدودیت های نهفته در بلندگو نیز خود به خود حذف شده و فرکانس‌های بالاتر از ۵ کیلوهرتز نیز براحتی منتقل شده و فرد قادر به درک صدا به صورت واضح و شفاف است.

بجز مهمترین مزیت این سمعک که انتقال فرکانس‌های بالا و افزایش شفافیت صدا است، عدم نیاز به جراحی نیز یکی دیگر از مزایای این سمعک لیزری است، پزشک متخصص گوش و حلق و بینی براحتی این لنز را می‌تواند روی پرده گوش نصب کند.

علاوه بر این، لنز پرده گوش به صورت بی‌سیم به یک اپلیکیشن مرتبط است که روی تلفن‌های هوشمند نصب می‌شود. این اپلیکیشن می‌تواند بلندی صدا و زیر و بم بودن آن را تنظیم کند و تماس‌های تلفنی یا موسیقی را مستقیما به این سمعک منتقل کند.

نشریه معتبر MedGadget این لنز پرده گوش را در لیست بهترین تکنولوژی‌های سال ۲۰۱۵ خود قرار داده است.

این محصول اواسط سال ۲۰۱۶ میلادی وارد بازار آمریکا و سپس بتدریج وارد بازار اروپا و آسیا خواهد شد.