امریکا و نابودی نظم خود ساخته

 
 

چرا آمریکا نظم خودساخته جهانی را نابود می کند؟

خسرو صدری

آمریکا پس ازفروپاشی شوروی، به کمک نهادهایی چون «سازمان تجارت » اقدام به ایجاد نظمی نوین در جهان کرد که عرصه را برای رقابت و بازار آزاد فراخ و برای دولت، کوچک و تنگ می خواست. این نظم «لیبرال دمکراسی» در کتاب «پایان تاریخ» فوکویاما، بهترین نظم بدون جایگزین جهان نام گرفت. بحران سیاسی آمریکا پس ازحمله به عراق و افغانستان و بحران اقتصادی2008 در این کشور، به روی کارآمدن «اوباما» منجر شد که اورا «گارباچف» آمریکا می نامیدند. قدرت گیری دوباره روسیه در عرصه نظامی وناکامی آمریکا دربکارگیری زور برای هموار کردن جاده سیاست و اقتصاد ، به تدریج چین را درچارچوب همان قوانین نظم مورد علاقه آمریکا به بازیگر بزرگ اقتصاد وتولید جهان تبدیل کرد. دونالد ترامپ، حاصل درماندگی آمریکا در مقابله با نظمی است که خود بوجود آورده ولی اینک به کام دیگران شیرین شده بود.(معشوق به نام من و کام دگران است). ترامپ در شرایطی روی کارآمد که سیاست گذاران آمریکا هنوز به نتیجه نهایی برای چگونگی واکنش به چالش های جدید جهانی خود نرسیده بودند. بنا براین می بایست ابتدا او را در ظاهر به عنوان یک «استثناء» و یک «متمرد» که گویا با تقلب بالا آمده و از طرف هم حزبی های خود نیز طرد شده است، معرفی کنند تا او آزاد باشد «با مسئولیت شخصی» قوانین بازی تجارت جهانی، از جمله رقابت آزاد را زیر پا گذارد و با بلند کردن علم ناسیونالیسم به جای شعارهای «جهانی شدن » و «دهکده جهانی» امتیازاتی غیر عرفی از رقبای آمریکا بگیرد. بدین طریق فرصت لازم نیز برای کارشناسان این کشور فراهم می شد تا تا شاید بتوانند در چارچوب همین قوانین بین المللی، به تصحیح سیاست های راهبردی خود بپردازند وفروپاشی اقتصادی شان را مانع شوند . نتیجه آن که امروز در آمریکا همین «راه ترامپ»، بخصوص در رابطه با تجارت جهانی، به عنوان یک خط مشی بی بدیل برای به تعویق انداختن سقوط این کشور، نه تنها در بین جمهوری خواهان ، بلکه همچنین درمیان دمکرات ها طرفدار پیدا کرده است. بدین ترتیب دشمنی با چین و محصولات آن ، دشمنی با روسیه و خط لوله گاز آن ، تهدید کشورهای اروپایی درصورت برقراری روابط تجاری با این و آن ، آمریکا را اینک به دشمن اصلی تجارت و رقابت آزاد در جهان تبدیل کرده است و امید نمی رود که با تغییر رئیس جمهور هم خطوط اصلی این سیاست تغییر کند. آن هایی که دیروزالگوی اقتصادی آمریکارا تبلیغ می کردند، اگر دغدغه خاطرشان واقعا اقتصاد باشد، امروز باید در جاهای دیگری به جستجو بپردازند. آمریکا که روزی اتحاد شوروی را بخاطر تقابل با رقابت آزاد محکوم به زوال میدانست، امروزخود از جمله بخاطرمقابله باهرتجارت آزادی که به نفعش نیست، محکوم به زوال است.