در یک پژوهش، دو زیست‌شناس جدیدترین تحقیقات را در زمینه‌ی رو به رشدِ زینوبات‌ها و آنتروبات‌ها که به نظر پس از مرگِ ارگانیسم اصلی زنده می‌مانند، بررسی کردند. در آینده، این سلول‌های «حالت سوم» می‌توانند داروها را بدون ایجاد پاسخ ایمنی ارائه دهند و می‌توانند به مقابله با منشأ برخی از بیماری‌ها، مانند تصلب شرایین و فیبروز کیستیک کمک کنند.
در دنیای زیست‌شناسی، دانشمندان به سرعت در حال بررسی یک ایده‌ی اسرارآمیز به نام «حالت سوم» هستند، پدیده‌ای تا حدودی ترسناک و الهام‌بخش که در آن سلول‌های یک ارگانیسم مرده می‌توانند عملکردهای جدیدی را حتی پس از مرگ انجام دهند.
در مقاله‌ای برای مجله‌ی The Conversation، “پیتر نوبل” زیست‌شناس دانشگاه واشنگتن و “الکس پوژیتکوف” محقق بیوانفورماتیک از مرکز سرطان شهر امید(City of Hope) در کالیفرنیا توضیح دادند که توانایی زنده ماندن زینوربات‌ها و آنتروبات‌ها بعد از مرگ ارگانیسم میزبان، آنها را شگفت‌زده کرده است. در ماه ژوئیه، محققان یک بررسی جامع را در مجله‌ی Physiology of the Mountain of Studies منتشر کردند که پتانسیل این ربات‌های زیستی را برای ارائه‌ی درمان‌های جدید، نشان می‌دهد.
آیا مرگ واقعی است؟
محققان نوشتند:« یافته‌های جدید نشان می‌دهد که در حالت سوم زندگی، مرگ ارگانیسمی احتمالا نقش مهمی در چگونگی تغییر زندگی در طول زمان، ایفا می‌کند.» نویسندگان بر روی یک مطالعه‌ی حیرت‌انگیز از دانشگاه تافتس در ماساچوست تمرکز کردند. در این مطالعه آنها سلول‌های پوستی را از جنین‌های قورباغه‌ی مرده استخراج کردند و با سازماندهی مجدد آنها به یک ارگانیسم چند سلولی جدید به نام «زینوبات‌ها» دست یافتند.
زینوبات‌ها برخلاف برخی سلول‌ها مانند تومورها یا ارگانوئیدها که به طور مداوم پس از مرگ تقسیم می‌شوند، رفتارهای جدیدی فراتر از نقش‌های بیولوژیکی خود ایفا می‌کنند. همچنین مطالعات، این توانایی را در سلول‌های ریه‌ی انسان مشاهده کرده‌اند و آنتروبات‌هایی را به وجود می‌آورند که قادر به خودآرایی و حرکت در اطراف هستند.
عوامل زیادی وجود دارد که دقیقاً بر نحوه‌ی زندگی این سلول‌ها پس از مرگ تأثیر می‌گذارد، از جمله زمان سپری شده از مرگ، عفونت، ضربه و فعالیت متابولیک، همراه با سایر عوامل پیش پا افتاده‌تر مانند سن، سلامتی و جنسیت. دلیل اینکه چرا این اتفاق می‌افتد هنوز یک راز باقی مانده، اما یک نظریه‌ی اصلی وجود دارد.
به گفتۀ نویسندگان: «فرضیۀ اصلی این است که کانال‌ها و پمپ‌های تخصصیِ تعبیه شده در غشای بیرونی سلول‌ها به عنوان مدارهای الکتریکی پیچیده، عمل می‌کنند. این کانال‌ها و پمپ‌ها سیگنال‌های الکتریکی را تولید می‌کنند که به سلول‌ها اجازه می‌دهد تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و عملکردهای خاصی مانند رشد و حرکت را انجام دهند.»
شاید بتوان در آینده امکان پرورش آنتروبات‌ها از بافت زنده را فراهم کرد. اگر دانشمندان بتوانند آنتروبات‌ها را برای ارائه‌ی داروهای به شدت مورد نیاز مهندسی کنند، بعید است که این سلول‌ها پاسخ ایمنی را تحریک کنند. دانشمندان معتقدند این ربات‌ها می‌توانند علل بیماری‌هایی مانند “تصلب شرایین” و “فیبروز کیستیک” را کاهش دهند.
خوشبختانه، حالت سوم یک قلمرو جاودانه نیست که سلول‌ها تا بی‌نهایت در آن زندگی کنند. در عوض، آنها معمولاً طی حدود چهار تا شش هفته از بین می‌روند، بنابراین هر دارویی که توسط این ربات‌ها ارائه شود به طور ناخواسته باعث تسخیر سلول‌های مهاجم نمی‌شود. محققان فقط قصد دارند دربارۀ «حالت سوم» بیولوژیکی بیشتر بدانند، با این حال زندگی و مرگ آنطور که قبلاً تصور می‌کردیم، سیاه و سفید نیست!
ترجمه: ترجمه: سحر الله‌وردی
بیگ بنگ
