غرق شدن کشتی فرانسه در آفریقا

 
 

برگردان: شروین احمدی

در ۲۸ نوامبر ۲۰۲۴، سنگال و چاد به مشارکت‌های استراتژیکی پایان دادند که از زمان استقلال در سال ۱۹۶۰ آنها را به فرانسه، قدرت استعماری سابق، مرتبط می کرد: اولی با بستن پایگاه های فرانسه در خاک خود، دومی با فسخ قراردادهای همکاری امنیتی و دفاعی. پس از خروج نیروهای فرانسوی از جمهوری آفریقای مرکزی در سال ۲۰۲۲، خروج اجباری آنها از مالی در همان سال و سپس از بورکینافاسو و نیجر در سال ۲۰۲۳، پاریس به زودی تنها سه پایگاه نظامی دائمی در این قاره خواهد داشت : گابن، ساحل عاج (که نیروهای نظامی اش از چند صد نفر تجاور نمی‌کند) و جیبوتی (با ۱۵۰۰ نظامی).

این مشارکت‌های استراتژیک اساساً به نفوذ فرانسه کمک می‌کرد: نمایش قدرت، ویترین تجاری برای تجهیزات نظامی، آموزش نظامی استثنایی و همه جانبه. از سوی دیگر «اعتبار» پاریس به دلیل توانایی‌اش در استقرار سریع نیروهای کارکشته در کشورهای بحران زده بود، همانطور که در بهار ۲۰۲۳ فرانسه تخلیه بیش از ۹۰۰ نفر از نزدیک به ۸۰ ملیت را از سودانی که ناگهان دوباره وارد جنگ داخلی شده بود، سازمان داد.

خروج ۳۰۰۰ نفر از نظامیان عملیات «برخان» در مالی در سال ۲۰۲۲، نشان دهنده شکست «جنگ علیه تروریسم»ی بود که با شدت از سال ۲۰۱۳ در منطقه ساحل آغاز شد. نیروهای فرانسوی که تعدادشان کاهش یافته بود در چاد عقب نشینی کردند، و دیگر نمی دانستند به چه منظوری آنجا هستند. رئیس جمهور امانوئل ماکرون به ژان ماری بوکل وزیر همکاری سابق دستور داده بود تا گزارشی در مورد چشم انداز این حضور استراتژیک ارائه کند. اما، که این گزارش که در ۳۰ نوامبر ، درست چند ساعت قبل از تصمیمات نجامنا و داکار به رئیس جمهور ارائه شد، امکان بروز چنین وقایعی را پیش بینی نکرده بود.

شاید نگران کننده تر شکلی باشد که رویدادها به خود گرفتند. پاریس بروز چنین اتفاقاتی را اصلا پیش‌بینی نکرده بود. هیچ یک از نمایندگی‌های آن در سنگال و به ویژه در چاد - که تصمیم آن تنها چند ساعت پس از سفر وزیر امور خارجه فرانسه، ژان نوئل بارو، بدون آنکه وی درجریان قرار گفته باشد، علنی شد - امکان بروز چنین تصمیماتی و کاهش شوک حاصل از آن را تدارک ندیده بود. قبلاً در ژوئیه ۲۰۲۳، کودتای نظامی در نیامی، الیزه و وزارت امور خارجه را غافلگیر کرده بود. شبکه‌های اطلاعاتی و سرویس های دیپلماتیک همچنان به جمع آوری مقدار مشخصی از اطلاعات ادامه می دهند. اما، این اطلاعات دیگر به بالا انتقال نمی‌یابد و در سلسله مراتب دولتی متوقف می‌شوند، چراکه اکنون ترس از در جریان قراردادن رئیس جمهوری وجود دارد که هرچه بیشتر منزوی شده است. فرانسه همچنین هزینه کاهش تعداد امدادگران غیرنظامی خود را می پردازد که آنچه در قاره می‌گذرد را بلافاصله به او خبر می‌دادند. تعداد آنها در دهه ۱۹۹۰ حدود ۱۰ هزار نفر بود و امروز به سختی به ۷۰۰ نفر می رسد.

لوموند