طـنـز
|
مرزا پس از مدتها بیکاری توانسته بود بلاخره از طریق آمر قدیمش که تازه از خارجه به داخل برگشته بود و موقف خوبی برایش داده بودند، کاری دست و پا کند. شب از خوشی و شوق زیاد خوابش نبرد و صبح زود سر و صورت خود را جمع وجور کرده سوار موتر « دایوو» اش که تازه به قسط خریده بود ، شده هرچه سلف زد چالان نشد گور و مُرده ی «دایوو» و هرچه مال کوریایی و کوریایی را به شاخی بادکرده دوان دوان خود را به ایستگاه بس های شهری میرساند. بیر و بار زیاد و از بس خبری نبود. ناچار پای پیاده حی میدان و طی میدان، نفس سوخته و شش پخته خود را به منزل مقصود دفتر آمر کهنه خود میرساند. آمر کهنه از مامور قدیمش به گرمی استقبال کرده می گوید: مرزا دیر کدی خیرت بود؟
مرزا ماجرا را قصه میکند.
آمر: فکر کدم در کدام مامله گیر ماندی.
مرزا: نی بابا، دوکان مامله ما تخته شده ، مگه خودت وازش کنی قربان.
آمر: نگویی نی مرزا اینه غمته خوردم یک جای خوب مقرر شدی.
مرزا: وی خاک ده مه، ده کجا آمر صاحب؟
آمر: ده دارالانشاء شورا.
مرزا: چی دارالانشا؟ دارالخلافه ره شنیده بودم ای دیگیشه نی.
آمر: دارالخلافه نی دارالانشا.
مرزا: ده اونجه ما چی می کنیم؟
آمر: ده دارالخلافه چور کراسی میشه دارالاماره اونه زور کراسییس ، ده دارالانشام چپه کراسی میکنیم.
مرزا: کدامش زور اس دارالخلافه یا دارالانشا؟
آمر : او بچه مرزا خوب دماغته بکار پرتو وختی دست حکومت زیر سنگ شورا باشه مالوم دار پای دارالخلافه زیر پای دارالانشا س.
مرزا: دارالانشا یانی ما؟
آمر بلی ما، خی کی؟
مرزا: آمر جان ، غیر از مه چند نفر دگه اونجه کار می کنن؟
آمر: فیلن دوصدوهفتادونو نفر ده آینده زیادتر میشه.
مرزا: چی؟ « از پالتن کده باجه خانیش زیاد» . بری دوصدوچل ونو وکیل دوصدوهفتادونو مامور ، یانی بری هر وکیل یک مامور و چند تام اشتپنی ، ایقه نفربسیار زیاد نیس؟ یک مه و شما که باشیم چند تا شورا ره بس اس.
آمر : مرزا تو عوض چند نفر میتانی ده رای گیری دستته بالا و پایان کنی و یا صدایته بکشی؟
مرزا: مه خو وکیل نیستم ، حق ندارم.
آمر : دیدی که نفامیدی، مه که تصمیم گرفتیم سه تا چار صد مامور داشته باشوم ، چند دلیل داره. اول ای که وختی آمرسه - چار صد نفر نبودی او دگه چندان آمریت نیس، دوم ای که پای یک ضرورت مهم ده بین اس.
مرزا: کدام ضرورت صدقیت شوم؟
آمر: انتخاب رئیس مجلس، انتخاب کمسیونا، مشکل قوای خارجی ،مشکل وزیرای چن تذکره یی، مشکل سرود ملی، مشکل سرحدی ومشکلی...
مرزا: آمر صاحب مامور چه کده میتانه؟
آمر: ازهمو روز اول یا افتتای شورا باید وکیلا و مامورا گت و وت درون شورا شون تا چن روز وچن هفته و حتی ماه هم مشکل اس که پنجصدوبیست و هشت نفر وکیل و مامور یگی دیگه خوده خوب بشناسن، که کی وکیل اس و کی نیس و مام همی روزای اوله کار داریم که کچری قروت باشه تا بتانیم از مامور بجای وکیل کار بگیریم.
مرزا: از مامور بجای وکیل، اگه میشه چرا بجای وزیر کار نمیگیرین؟
آمر: او کاره کدیم، مرزا مگم کور شدی و نمی بینی.
مرزا: ای خاک ده مه زبانم بواسیل داره،می بخشی، مگه نگفتی که بجای وکیل چی قسم کار می گیری؟
آمر: وختی پنجا یا صد نفر مامورخوده داخل شورا کنیم و همه به یک صدایک گپه قبول یا رد کنن دیگرام طرف اونا دیده قبول یا رد می کنن و ما گپه تب دل خود فیصله می کنیم. تو خو دیدی که در لویه جرگه کتی یک صدا از گوشه ی خیمه، هندو و مسلمان حکم سنگسار او دختر زبان بازه صادرکدن.
مرزا: راس میگی همه وارخطا شده بودن.
آمر: بلی ، فکرت بود که یکدفه چوتارسنگ گفت که ای دختر کفر میگه از اینجه بکشینش، ریش سفیدا ی دیگام که چشمای شان کم بین شده، چوتار سنگه کتی قومندان چورالدین اشتباه کده گفتن قوماندان صاحب راست میگه بکشین ای مرتده.
یک چال دیگام داریم.
مرزا: وارو خو نیس؟
آمر: کم از وارو نیس. گوش کو، ده روزای اساس وکیلای زبانباز و گپ داره یا ده سفر خارج یا ده سفر داخل روان می کنیم . سفر خارجه عیش و نوش و تماشا داره وکیلای که از سفر پس میاین ازایکه سفر خرچ خوب دارن میخاین که باز سفر کنن، هموس که خود بخودرام وآرام میشن و غیر از سفربه فکر کارای دگه نمیشن.
مرزا: سفر داخل چی فایده داره؟
آمر : فایدیشه ده تبدیلی والیای یک ولایت ده ولایت دگه ندیدی ؟
مرزا: کور شوم اگه فایدیشه دیده باشم آمر صاحب غیر از خرابیش.
آمر: او بچه مرزا خوب میفامی مگم خوده ده کوچه حسن چپ میزنی. وکیل یک ولایته که به بخاطر حل مشکل یک ولایت دگه روان کنی ، اونه دگه میفامی که او غیر از ایکه مشکه حل کده نمیتانه ، مشکله کته تر می سازه. او وخت عاجز مانده و دانش بسته میشه و خپ خوده میزنه تا بی اب نشه. سر چند تای دگی شانه ده جای دگه وده کار دگه گرم میکنیم. باز که نشد موتر شانه پنچریا موتر وان شانه میگریزانیم. مقصد یک بلایی سر شان میاریم، تاکه به شورا برسن کارا چتّ وپت شده باشه.
مرزا :کی ای کارا ره میکنه؟
آمر : خدا دارلاماره ره نگیره.
مرزا: ده دل باد خوردیم میگشت که مابین ای سه« دار» یک گپ اس.
آمر: مرزا کدام سه داره میگی؟
مرزا: آمر صاحب دارالانشا ، دارالخلافه، و دارالاماره ره میگم.
آمر: بی گپام نمیشه.
اونایی که کتی ما نیستن مگم جان خوده دوست دارن به طبیب یا حکیم جی« دارالانشا» می گیم که بریشان بگویه که چند روز حتمن استراحت کنن فرق نمی کنه ده داخل یا خارج ، از غال مغالای شورایی پریز کنن تا فشار سیاسی شان بالا و اقتصادی شان پایان نره.
مرزا: آمر جان خی همی ره دیموکراسی میگن؟
آمر : اوبچه مرزا « دیموکراسی» یک گپ اس . ، مگم کار ما«چپه کراسی» س، تو اول باید «چپه کراسی » شوی.
مرزا: چی قربان ده آخر عمر چپ راسی شوم؟
آمر: نی «چپه کرات » شوی.
مرزا: اویش دگه چیس؟
آمر: مرزا تو بسیار کم مالومات شدی. «چپه کراسی » کاری ره میگن که ده او راستی نباشه اگه باشام کم باشه، بر اَلا نباشه سر در گوم باشه یانی کارای چپه چپه کدن مثل« او زور سر بالا رفتن.» آدمای که کارای چپه چپه میکنن و کتی مردم رنگ میزنن اونه« چپه کرات» استن.
مرزا : مثلن؟
آمر: مثلن پیش از خل سلا انتخابات کدن، کمسیون انتخاباته بدل خود جورکدن، رای مردمه ده جای انتخابات حساب نکدن، رای حریفه زیر زدن، نتیجه انتخاباته چند ماه اعلان نکدن تا دیر شوه و زیر شوه، برندای گپ داره از لست برندا خط زدن وریاست مجلسه به سرقلفی داندن و...
مرزا: قربان ما که ایتو کارای زور زور و چپه چپه ره میکنیم ماش ما چند اس؟
آمر: پنجصد دالر
مرزا: از وکیلا؟
آمر: نی بابا از تو ، از وکیلا هزرا و پنجصد دالر اس خرچ دسترخانام ورسره.
مرزا: از ما خو بد نیس مگم از وکیلا بسیار زیاد نیس قربان؟ بیچارای که برش رای دادن نان خوردن ندارن وکیلای شان دالر تول کنن ؟
آمر : از پنجصد دالری که ماهانه می گیری صد دالرش حق مه میشه از دیگا دو صد می گیرم تو که آشنای قدیم مه هستی نصفشه بته. باز تو اونه غریبی خوده کو
مرزا: مه از کی بگیرم؟
آمر : تو میتانی کتی وکیل صاحبای دست و دل واز قرداد بسته کنی که بری شان مشتری پیدا می کنی مشتری که کار شان جایی بند اس. وکیل از مشتری خود حق می گیره و تو از وکیل و مشتری . او وخت میشی داس دوسره.
مرزا: مه حق دارم که از هر دو طرف حق بگیرم؟
آمر: او بچه مرزا تو تا حالی نفامیدی که حق گرفته میشه نه داده. راستی یادم نره که پیدایته کتی مه نیم می کنی.
مرزا: آمر صاحب چوچه دارهستم همی چارکش درست اس.
آمر: نمیشه مرزا زیاد چنه نزن ده« چپه کراسی » چنه زدن راه نداره .
مرزا : قبول اس قربان. چه وخت کاره شروع کنم؟
آمر : ماشت پیش از شروع انتخابات حواله شده از همی حالی برو و کارته شروع کو.
مرزا: ماشای پیشتر خوده از کی بگیرم؟
آمر: تو مستحق نمی شی او حق آمر اس. راستی اوبچه مرزا فکرت باشه که کتی ملا راکتی تا و بالا نگویی که کدام راکته در درون شورا ده بغلت بل نکنه.
مرزا: چی ملا راکتی ، کتی راکت و راکت انداز خود ده شورا میایه؟
آمر : آن، بان که چشم دگا بسوزه. و سرکشی نه کنن.
مرزا: آمر صاحب یک پُرزه خو بتی سر ملا راکتی که مره چیزی نگویه
آمر : ملا از خود ماس «چپه کرات» اس او تنا کتی« دموکراتا» کار داره.
مرزا: زنده باد« چپه کراتا»، مرده باد ، ای خاک ده مه زنده باد ملا راکتی.......
آمر: مرزا زنده باد مرده باد ه بان برو یک شیریخ بیار که زنگ دلم کنده شوه.
مرزا: آمر جان یک ملایی فرمایشی چتو؟
آمر: مرزا ااااااااا.
مرزا: خاک ده مه آمر صاحب ، نا غلطی از زبانم برامد . رفتم.
قربان وختی «دار» بازیس یک «ســرداری» نیارم؟
آمر: ملا راکتی ، او ملا راکتی کجاستی ؟ مرزا زبان بازی میکنه.
مرزا: الله آمرصاحب نخاییش ، بد کدم، چک زدم، توبه کدم- توبه، دگه گپ نمیزنم ،حد غلامم باشه که دگه گپ بزنم مره« بدار» و«سردار» چی غرض.رفتم قربان رقتم.