غالبا سماجت در مورد اين «ژرفاي استراتژيک» را با
نياز
ارتش به عقب نشيني در خاک افغانستان در صورت حمله
هند به پاکستان توضيح داده اند:
هرکسي که از پستي و بلندي سرزمين هاي منطقه اندکي
آگاه باشد، چنين انديشه اي را پوچ
و باطل در خواهد يافت. در واقع اين مسئله ريشه در
تشويش هاي ژئوپليتيک دارد که به
سر برتافتن افغانستان از شناسائي رسمي خط «ديورند»
چونان مرز ميان دو کشور باز مي
گردد.
تولستوی را پیر دیر و مبدع نظریه نافرمانی مدنی هم خوانده اند. عدم
حمایت بی قید و شرطش از انقلاب سال 1805 روسیه به خاطر خشونت هایی
که اینجا و آنجا از سوی توده ها بروز می کرد، و مغایرت این واکنش
ها با آنچه او نامش را "مقاومت پویا" گذاشته بود،